Марий самырык театрын артистше Артём Иркабаевым усталыкым чынже денак таптен шуктышо актёрлан шотлыман. Тудым ме кызыт кажне гаяк спектакльыште ужына. Концертлашкат муралташ лектеш, куштымаш номерышкат ушна.
Актёр веле огыл
Икымше образым, Эшкынайым, Г.Гордеевын пьесыж почеш шындыме «Ӧртӧмӧ он» спектакльыште эше студент улмыж годымак чоҥен. Тидак тудлан актёр пашашке шкешотан кӱварым «шарен».
Пошкырт кундем Мишкан район Тымбай ялеш шочшо да Пӱнчер ялеш кушшо рвезе, чынжымак, пашаче кумылан. Могай сомылым кузе ворандарен толмыжо да тудын шонымашыж нерген йодыштым да чон йӱленак тыршымыжым умылышым.
Ик жап Артём актёр паша дене пырля монтироватлыме цехым вуйлатен, а кызыт кокымшо ий художественно-постановочный ужашлан вуйын шога. Ынде костюмерный, реквизиторский, бутафорский, декоративный, монтировочный, осветительский, звуковой цех-шамычлан мутым куча.
– Артём, тый кугу актёрыш чынжымак савырныметым кунам шижынат? Могай рольышто?
– Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжым тунем пытарен, пашаш толмеке, эше ятыр ий опытым погымеке гына тыгай шижмаш чоныштем илаш тӱҥалын. Актёрын сомылжым сайынрак умылаш, рольым чын модаш шагал огыл жап кӱлын.
Тыге лие: Марий Элын калык артистше Игорь Актугановын «каен колтымыж» деч вара «Недоросль» спектакльыште Скотининын рольжым пуышт. Ты паша путырак оҥайын чучо, келшыш. Варажым «Обломов» спектакльыште Обломовын шкешотан двойникшын, Захарын, образшым почын пуаш кӱлын. Кугурак ийготан еҥым кузерак модаш кӱлмӧ нерген шонкаленам да актёрын пашаже утыр келгемын да шӱм-чоныштем илаш тӱҥалын.
Ондакше режиссёр мом каласен, тудым ыштенам ала-мо… Театрыште рвезе-шамыч шагал улмылан дыр шукыракшым «пӧржмарий» сынан самырык герой-влакым ончыкташ логалын. Варажым мемнан деке актёр Андрей Алексеев тольо. Шуко ролем тудлан кусарышт. Кызыт раш каласен кертам: классический произведений почеш шындыме спектакльыште мылам модаш, вуйуш денат ты образ дене пашам ышташ утларак келша.
– А ты профессий илышыштет вашталтышым ыштен? Можыч, койышетым вестӱрлемден?
– Ондак мутланаш йӧратен омыл, вожылынам… Артистлан тунемынам да тидыже кӧргыштем улшо мастарлыкем шуараш полшен.
– Концертлаште чӱчкыдынак мурет. Муро тыланет илашет полша манме чын мо?
– Мый «Эрвел марий» ансамбльыш коштынам. Тунамак калык мурым йӧратен шынденам. Чынжымак, нуно калык чонлан лишыл улыт да илаш полшат.
Теве Мишкан районышто Васли Ольошын вуйлатыме коллектив эрвелмарий-влакын тошто годсо такмак-влакым «кӱнчен» луктеш да нунылан у илышым пӧлекла. Тидым куанен вашлиям да эскеренак шогем. Участник-влакын мурымыштат кумылым налеш.
Армий – оркестрыште
– Палем, армийыште служитленат. Тушто иктаж-молан тунемынат?
– Кузе лийме историйжымак каласкален пуэм. Элитный войскашке логалшаш ыльым. Военкоматыште налаш толшо-влакым кок арня вучышым. Йокрок, сандене иктаж-куш колташ йодым. Оренбург областьысе Тоцкий оласе частьыш каяш келшенам. Палыме рвезе-влаклан тидын нерген йыҥгыртен ойленам. «Молан? Ит кай тушко», – темленыт нуно. Варажым тусо военный оркестрыш логальым. Тидлан чот йывыртенам, тачат Юмылан тауштем. Сандене армийысе ик ий службем тӱвыра дене кылдалтше лийын.
Оркестрыште кугу барабаным перкаленам. Эсогыл коллективна дене Гиннессын рекордышкыжо логалынна. Екатеринбургышто Оркестр-влакын военный парадышт эртаралтын. Тушто ме, оркестрыште улшо 300 еҥ, ФИФА-н гимнжым шоктенна. Нотым колледжыште тунемынна, тылеч ончыч тӱмырым кыренам, сандене армийыште куштылго лийын. Младший сержант званий дене пӧртылынам.
…
ТИЧМАШ интервьюм «Кугарня» газетыште лудса (2024 ий 23 февраль).