Курыкмарий районым Юл кундемын пакчаже манын ойлат. Тыште пакчасаскам кушташ келшыше чыла йӧн уло. Адакшым тушто экологийлан эҥгекым ыштыше производство уке, садлан саска тамле да пайдале лиеш. Тиде район гыч Моско марте – 600 меҥге, а Озаҥ марте – улыжат 200 меҥге, садлан сату налше-влак марте кӱчык жапыште да свежа миен шуэш.
Адакшым Курыкмарий районышто пашам моткоч йӧратыше еҥ-влак илат. Кудалат, а йырым-йыр – ик пасу почеш – весе. Шӱкшак дене кушкын шинчыше мланде йӧршеш уке. Теве Йыласал селаште илыше Зиновьевмыт ешат ынде ятыр ий шурным, пакчасаскам ужалаш кушта.
Российысе кевытлаште
Еш оза А.И.Зиновьев 2000-ше ийлаште тиде пашам тӱҥалын. Тунам икшывышт эше изирак лийыныт. А кызыт еш бизнесыште Александр Ивановичын кок эргыже да ӱдыржӧ тыршат. Зиновьевмыт шурным, пареҥгым да ковыштам ончен куштат. Тидын нерген Александр Ивановичын Иван изирак эргыже Йынгы Кушыргы ял воктенысе ик ангарже воктене вашлийме годым каласкалыш:
– Ме изинек ачана пелен пасу пашаште кушкынна. Садланак Йоласал школ деч вара Марий политехнический институтышто (кызыт – Волгатех) агроинженер специальностьлан тунем лектынам. 20 гектар мландеш ковыштам, 50 гектареш пареҥгым шындена, 200 наре гектарыште шурным куштена. Мемнан пакчасаскана Российын тӱрлӧ регионысо кевытлаште ужалалтеш. Кевыт-влак сеть дене кылым кучена, сатунам иканаште тушко колтена. Перекупщик-влакланат ужалена.
Апрельыште тӱҥалыт
Ковыштам 4-5 апрельыште ӱдат. Тидлан лӱмын кок теплицым келыштарыме, пашам вашкерак мучашлаш икмыняр пашаеҥым полшаш налыт. Голландийыште ыштен лукмо ковышта нӧшмым ӱдат. Ончыч Зиновьевмыт шуко тӱрлӧ сорт ковыштам шынденыт гын, кызыт иктаж вич тӱрлӧ дене серлагат. Ик эн йӧратыме сорт-влак – «Парадокс» ден «Сторидор». Тиде кок сорт теле мучко сайын аралалтеш, кевытлаште ужалаш келшен толеш. Моло сортшым шыжымак ужален колтат. Кызыт пасушто ковыштам шындыме пашам мучашленыт. Кызыт тӱрлӧ копшаҥге, шӱкшудо деч аралаш средства дене обработкым ыштат, трактор окучник дене ковышта озымым урат.
Зиновьевмыт «Королева Анна» ден «Ред Леди» сорт пареҥгым утларак шындат. Кевытлаштат еҥ-влак тыгай пареҥгым йӧратен налыт. Мийыме жаплан тудым шынден пытареныт, шурно пасушто гербицид дене шӱкшудо деч обработкым ыштыме сомылым виктарат ыле. Шурным Курыкмарий районласе чыве фабрикылаш ужалат.
– Паша кечына куд шагат эрдене тӱҥалеш. Шошо ага годым 11 шагат кас марте пасушто тыршена. Шке еш дене огына серлаге, кум трактористым пашаш налына. Ковыштам шындымаште эше икмыняр еҥ полша. Ачана утларакшым документ-влак дене пашам ышта. Лидия акам ковышта пасушто пашам виктара, тудын пелашыжат пасушто мо кӱлешым шукта. Денис изам кызыт 
пасушто трактор дене кудалыштеш. Пелашем мӧҥгыштӧ ӱдырна дене шога. Аваланат паша лектеш: колхозын ик тошто оралтыжым налынна, тушто пашазе-влаклан кочмыверым почына, тудо кочкаш шолташ тӱҥалеш. Леведышым вашталтенна, окнам шынденна. Кӧргыштӧ изирак сомылым ышташ кодын, – манеш И.Зиновьев.
Телымат паша ситышын
Шошым да кеҥежым талын пашам ыштен, шыжым лектышым поген налын, телым каналташат лиеш. Тиде чын огыл улмаш, тыге палемдыш Иван Александрович. Зиновьевмытын озанлыкыштышт телымат паша ситышын. Шыжым пакчасаскам, шурным складлаш оптен шындат. Теве ик складыш 1,5 тӱжем тонн ковышта пура, весыш тӱжем тонн пареҥгым вераҥдаш лиеш. Тыгай ангарже озанлыкыште икмыняре. Теле мучко склад эркын ястаралтеш.
Иван Александровичын палемдымыж почеш, кажне ийын пакчасаскам ужалыме парыш тӱрлӧ лиеш. Кок ий ончыч, мутлан, ковышта дене шуко оксам ыштен налаш лийын. А ӱмаште – мӧҥгешла: Россий мучко ковыштам моткоч шуко шынденыт, садлан ак пеш шулдештын. Пареҥге лектыш гыч парыш гына утарен.
Технике пашам сайынак куштылемда. Зиновьевмытын озанлыкыштышт тыгайже ятырак. Тракторыштак могай гына уке: «Беларус», Т-150, кум иномарке. Ӱмаште у комбайным конденыт. А кок ий ончыч «Семейная ферма» программе почеш грант окса дене пареҥге складлан оборудованийым налыныт.
– Кеҥеж мучко сайынак ноялтеш. Шошым курал-ӱдымӧ тургым кум арня наре шуйна, тиде жапым чытен лекман. Сентябрьыште ковыштам, пареҥгым поген налме жап тӱҥалеш да октябрь кыдалне мучашлалтеш. Но вуйым шупшмаш уке, вет изинек пасу пашалан тунем кушкынна. Икте офисыште шинча, весе школышто туныкта, а ме тыгай сомылым ыштена, – ойла самырык фермер.
Н.Лаврентьеван фотожо-влак.