Таче лудшына-влаклан марий ачан да эргын примерыштым каласкалена. Шернур район Кугу Торешкӱвар ялыште шочшо танкист Павел Шучиным, колымекыже, Патырлык орден дене наградитленыт.
Патыр, ушан кушкын
Тений шошым «Икымше» каналысе «Время СВОих» передачышке ачаже Сергей Шучиным ӱжыныт да военный корнышт нерген каласкалаш йодыныт ыле. 23 ияш Павел, порысым шуктышыла, 2022 ий 25 мартыште Харьков областьысе Сухая Каменка села воктенысе бойышто вуйым пыштен. Тудо ик кече ончыч йӧратыме ӱдыржылан уверым колтен: «Всё хорошо». Туддене пырля Йошкар-Олаште тайский боксыш коштыныт. Нуно вич ий келшеныт. 2022 ий кеҥежым толаш да ӱдырлан марлан лекташ темлаш шонен…
Павел тӱҥалтыш класслам Днепропетровск областьыште тунемын. Тушко Сергей Петровичын ача-аваже вич шочшышт дене 1989 ийыште кусненыт, аваже да кок шӱжарже кызытат туштак илат. А Сергей Кужэҥер район Кораксола ялыште шочын.
«Изиж годым Павел могай лийын?» манын йодмылан ача икымше классшым шарналтыш. Рвезе куд ияш школыш каен да лудын, возен моштен. Заданийым эн ончыч ыштен пытарен да йолташыже-влаклан полшаш класс мучко коштын. Тунам туныктышо каласен: «Тольык ида вурсо, тыгай койышыжо варарак пыта».
Кум шочшо
1998 ийыште Светлана ден Сергей Шучинмыт Кугу Торешкӱварыште илаш тӱҥалыныт. Лу ий гыч Шернурышко кусненыт. Кум шочшым ончен куштеныт.
Мо оҥайже: кумытынат художественный школым «визытанлан» тунем пытареныт, кумытынат баскетболыш коштыныт. Ача ден ава шке шонымашке шуаш туныктеныт.
Павел, йолташыже-влак дене пырля сӱретлаш колтышт манын, арня утла ачаж почеш коштын. Илья шольыжат сӱретлаш кумылаҥын. Ала-мо жапыште ты сомыл деч кораҥашат йодыныт, но ача пеҥгыдынрак каласен: «Уке, коштыда». Вара техникумышто тунеммыж годым Павел сӱретлен моштымыжо черченийлан полшымыжлан тауштен.
Тидым икымше классыш вончышо ӱдырышт колын да «Мыят каем» манын. А тушко кумшо-нылымше класс гыч гына налыныт, сандене Ангелина шым ий коштын. Тений 11-ше класс деч вара Санкт-Петербургысо ик вузыш юрист-конфликтологлан тунемаш пурен.
Илья Йошкар-Оласе Олимпийский резерв училищым тунем лектын, физкультурым туныктышо дипломан лийын. Кызыт вес профессий дене тырша.
Военный корно
Шернурысо Н.А.Заболоцкий лӱмеш 2-шо школ деч вара Павел Марий радиомеханический техникумыш газ оборудованийым эксплуатироватлыме да ачалыме шотышто слесарьлан тунемаш пурен. Яра жапыштыже тайский бокс дене заниматлен. Таҥасымашлаште Павел призовой верлам наледен.
Техникум деч вара армийыш каен. Танковый батальонышто механик-водительлан служитлен. Варажым рвезе кум ийлан контрактым подписатлен. Сайын служитлымыжлан Павел Шучиным танкын командиржылан шогалтеныт. Февральыште, специальный военный операцийым увертарымеке, частьшым тушко кусареныт.
Павел изинек техникым йӧратен, ачажлан машинамат тӧрлаш полшен. Армийыште механик-водительым пел ий гыч танкын командиржылан шогалтеныт.
– Идалык утла тудын частьыштыже служитленам, йолташыже-влак дене кутыренам. Иктаж-куш каяш ӱжмышт годым тудо танк нерген литературым лудын. Ончычат ватсап дене йыҥгыртымеке, шкеат ужынам: танк йымалне пӧрдалеш. «Тыйже танк командир улатыс, механикше кушто, тек тӧрла» манынам. А тудо вашештен: «Вӱдлан колтенам, тудо срочник, ончыктем да пешыжак ок умыло, сайынрак ачалаш шонет гын, лучо шке ышташ».
А тунам эргымын танкше пудырген улмаш. Ик наводчик передовойыш каяш тореш лийын. Олмешыже эргымым йодыныт. Тудо «Конешне, каем» манын. Тыгодым йомын, – каласкалыш Сергей Петрович.
Омо шижтарен
Кызыт пӧръеҥ Моско областьысе Наро-Фоминск областьыште эргыжын частьыштыже танкысе водитель-механик ден сварщиклан служитла. Салтак-шамычым чек марте да тушеч кондыштара, боец-влакым отпускыш але нарядыш наҥгая.
Ача ден ава шочшыштым шижыт манмым Сергей Петровичын март мучаште ужмо омыжат пеҥгыдемда:
– Омышто эргым деч мыйым механиклан пырля налаш йодынам, Павел келшен. Командир верыш самырык лейтенант шичмеке, «Молан тудо шинчеш? Тый вет танк командир улат» ойленам. «Ача, тыгакак кӱлеш» манын. Огневой точкыш логалынна, корем да чодыра воктене чарненна. Йомынна ала-мо манынна. Вара украинла кутырышо кок еҥын йӱкшым колынна. Нунын дене украинла кутырымем годым эргым ты кок еҥым автомат дене лӱйыш. Ончыко каяш ок лий, сандене шеҥгеке каяш кутырышна. А вара мый помыжалтым.
«Мо тиде тыгай?» шонымаш дене эргымлан, частьышкыже, обороно министерствыш возенна, вашмут лийын огыл.
Кычалын конден
Телефон пуч гоч аван тургыжланыме йӱкшым кольым:
– Спецоперацийыш кайымыж нерген ойлен огыл. Кыл укеат, ик тылзе ойгыренам. Варажым «Груз-200» манын увер толмеке, пелашем дек вигак йыҥгырен кертын огынал, воинский часть гоч гына увертареныт. Ростов гыч эргынам шке муын конден. Вертолётыш да машинаш пыштымыштым эскерен.
Мартыште кыл йоммеке, Павликым майыште Москош воинский частьыш кычал каенам. Тушто каласеныт: «Ида ойгыро, эргыда йыҥгырта». Мӧҥгеш толынам. Майыште да июньышто вученна. А июльышто пелашем отпускым налын да кычал каен. Тудым чек марте гына пуртеныт, волонтёр-шамыч дене коштын. Бой кайыме зоныш пуртен огытыл, сандене, шуко шоныде, кум тылзылан контрактым подписатлен. Разведбригадыш логалын, тыгодымак эргынан служитлыме 15-ше мотострелковый полкым кычалын. Июль мучаште рашемден: Павел эргыжым да чумыр экипажым БТР йӱлалтен. Капшым 4 августышто муын. Шочмо кундемыш конден тойымо деч вара ача угыч элнам аралаш каен да эргыжын «Щука» позывнойжым налын.
Фотом еш альбом гыч да налме.
