Сергей Карповым кушто гына от уж: ик кече Морко пазарыште, вес кече – Шернурышто. Пошкырт кундемышкат коштын савырна, вес вереат миен шуэш. Мом ыштет: тудын пашаже тыгай – изирак бизнесмен. Тиде гына огыл, Сергей тыгак – кок шочшан ача, пелаш да куд шольо-шӱжаржылан ӱшанле иза. Таче тудын дене вашлийын, еш нерген мутланышна.
— Сергей, тый могай ийыште ӱдырым налынат?
— Час шоналтем. Ме вет, пӧръеҥ-шамыч, тыгай дате-влакым пешыжак огына шарне. Но эргымын шочмыжым раш палем: тиде 2004 ийыште ыле. А шочын тудо сӱанна деч вара 2 ий эртымеке. Тугеже мый 2002 ийыште ӱдырым налынам. Кугу марий сӱан дене. Ожнысо семын йӱд сӱан лийын, кызыт тыгайже укеат, манаш лиеш. 9 августышто кастене сӱан дене лектын кудалынна Морко район Шеҥше села гыч, кече шичме годым Параньга район Кугу Пумарийышке миен пуренна. Йӱдвошт тушто сӱанвате-шамыч сурт еда мурен-куштен коштыныт. А эрдене, кече лекмеке, уэш Шеҥшышке пӧртылынна. Вара тыште пайрем лийын.
— Кушто пелашет дене вашлийында?
— Марий паркыште. Тунам коктынат Йошкар-Олаште тунеммынна. Мый – тӱвыра ден сымыктыш колледжыште. Тудо — пединститутышто. Мый вет йӧратем кутыркалаш, анекдотым, мыскарам каласкалаш. Тунам шуко ӱдыр йырем пӧрдын. Но Алевтина ойыртемалтше лийын. Весе-влак тӱжвал койышым веле ужыныт гын, Алевтина илыш нерген шонкалымашем, кӧргӧ шонымашем колышт моштен.
— Тидыже пӧръеҥлан тӱҥ, маннет? Шукын вет моторлыкым, капкылым веле ончат.
— Тиде ик эн тӱҥ манын кертам. Вет моторлык лач келшыме годым гына кӱлеш, а илаш тӱҥалат гын, вашла колышт да умылен моштымо деч посна огеш лий. А пӧръеҥым гын поснак жапыштыже колышт да колын шуктыман. От шукто, йомдарышыч тудым.
— Чынжымак, тый пеш шуко кутыраш йӧратет. «Изишак шып лий. Вуем коршта» манын, ойлымыжат лиеда чай.
— Мый шып лийынат моштем вет. Ешыште кок тӱрлӧ улына, тидыжак мемнам уша. Адакшым пелашем — пеҥгыде койыш-шоктышан еҥ. Тиде йоча-влакым воспитатлымаште пеш коеш. Алевтина йоча-шамыч деч пеҥгыдын йодеш. Тудо огеш кычкыре, огеш вурседыл. Но тӱҥалме пашам мучаш марте ыштыман манын умылтарен мошта. Мый гын пушкыдырак улам.
Адакшым мый денем чылан илен огыт керт ыле. Мый вет общественный айдеме улам, шукыжым калыклан ышташ тӧчем. А еш тыгодым шеҥгелнырак кодеш. Суртышто шукырак сомыл пелашлан логалеш. Ӱдырамашлан чыташ нелырак. А Алевтина ты шотышто чытышан да пеҥгыде.
— Ешым поген, пырля илымеке, шуко пӧръеҥ ала-молан вес ӱдырамаш деке, шокшо помышыш, лектын кая. Тый тидын шотышто мом шонет?
— Палет, тӱняште мотор ӱдырамаш эре шуко, пӧръеҥым сымыстараш тӧчышыжат ятырын улыт. Адакшым ешыште вате-марий коклаште чылажат лиеш. Но пӧръеҥ умылышаш: тыйын пелашет гына огыл, эше икшывет-влак улыт. Лач нуно ешым пеҥгыдыракым ыштат. Тый дечет посна икшывет-влак тетла нигӧлан огыт кӱл, нигӧ нуным тыйын семын йӧраташ да нунылан полшаш огеш тӱҥал. Адакшым шке ончыкылыкетым шке кидет дене йомдарет: кызыт икшывет-влакым коден кает гын, вес гана тый нунылан кӱлат мо?
— Тендан йочада-влак могайрак улыт?
— Ушан улыт, шонем. Юра эргым 15 ияш, а Даша ӱдырем 10 ияш. Кызыт эргымын лач кушкын шумо пагытше. Тудо йочасад гычак пален: школым тунем пытарымеке, кӱшыл образованийым налаш кӱлеш. Садлан тырша. Пеш серьёзный рвезе. Эше пашам ышташ тырша. Кеҥеж каникул жапыште стройкышто ыштен. Тудым пашаш иктат поктен колтен омыл, а шке кумылын каен. Оксам пога, ала-могай кугу арверым налнеже. Мый кызыт туддеч 20 тӱжем теҥгем аренам да пуышашем уло.
А Даша — изишак тачысе саманын йочаже. Южгунам нечкыланен налеш, мом шона, тудым ыштынеже. Аваже туддечат пеҥгыдын йодеш. Но мый ача семын изиш чаманен налам. Даша – самостоятельный ӱдыр. Эрдене школыш кая, вара – гимнастикыш. Тудо икымше класс гычак кажне кечын художественный гимнастике дене заниматлаш Медведево посёлко гыч шкеак Йошкар-Олашке маршрутко дене кудалыштеш. Ача-аван тидым ышташ жапышт уке. Тыштат аважын пеҥгыдылыкше шижалтеш. Тудо ойла: “Кошташ тӱҥалынат, коштман. Йогыланыман монь огыл». Йочан яра жапше шагал лийшаш, уке гын тудо компьютер воктене шинчылташ тӱҥалеш, тӱрлӧ компаний дене ушна. Тыгак коктынат «Воштончыш» студийыш коштыт, спектакльлаште модыт. Но Юраже ынде тушеч кайынеже, кугемынам манеш.
— Те шуко жап тӱшкагудышто илышда. Кызыт пачерым налында?
— Да, ынде вич ий Медведево посёлкышто илена шкенан пачерыште. Ипотекым тӱлена. Тиддеч посна огеш лий.
— Сад-пакча монь уло чай?
— Уке, ме кок векыжат ава-ачамыт деке ялыш кудалыштына. Нунылан полшыман. Адакшым Кужэҥер районысо Саламатнур ялыште (мый тушто шочынам) кочамын пӧртшым мылам возыктымо. Тушко кудалышташ тыршем.
Мыйын ачам-авам, Валентина Сидоровна ден Владимир Алексеевич Карповмыт, эре колхозыштак ыштеныт. Вара ачам инвалид лийын. Кызыт ялыште коктын гына улыт. Шым икшыве кушкынна, мый эн кугужо. Йоча-шамыч чылан ешан улына. Визытын Йошкар-Олаште илена. Икте – Москошто, весе – Йӱдвелыште.
Алевтина 5 йочан ешыште — кокымшо икшыве. Ялыште изаже ила, кумытын Йошкар-Олаште улыт да Аня шӱжарже — Чукоткышто. Ава-ача — Валентина Аркадьевна ден Николай Васильевич Левагинмыт – ялыште илат.
— Тый кызыт кушто пашам ыштет? Марий Эл радиошто йӱкет ок шокто.
— Тушеч тений шыжым шке кумылын каенам. А такшым тушто радион шочмо икымше кече гычак гычак пашам ыштенам, 14 ий утла. Кызыт «Марий Рекордс» ООО-што улам. Концертым эртарем, книгам, диск-влакым ужалкалем. Пелашем туныктышо ыле, но профессийже гыч каен. Кызыт ик фирмыште пашам ышта.
Теве тыгай Карповмыт еш. Вуйым шупшдымо, весела кумылан да илышым йӧратше. У ий дене, тендам да чыла марий ешым! Тек пиал да куан гына лиеш ешыштыда.