Йӧратыме пашам ышташ, еҥлан полшаш – кугу пиал, чон ласкалык! Кужэҥер район Шӱдымарий ялын эргыже Алексей Лукоянов медпашаеҥ лиям манын, ик ганат шонен огыл, но илыш ты корнышко шогалтен. Икмыняр ий жапыште тудо тӱрлӧ эмлымверыште пашам ыштен. Ӱмаште март гыч Советский районысо рӱдӧ эмлымвер пеленысе Вашкеполыш станцийыште кугурак фельдшерын ассистентшылан тыршаш тӱҥалын, тыгак аптекыште – фармацевтлан.
Пеҥгыде лийман
Посёлкылаште тыгай самырык специалистым таче шагал годым вашлийына. Шукын, сай пашадарым кычалын, торашке, кугу олашке лектын каят, варажым тушанак кодыт. Алексей вес шонымаш дене ила, мӧҥгӧ пелен лияш манын, воктенак пашам кычалын. Эн ондак Кужэҥер районысо Вашке полыш станцийыште тыршаш тӱҥалын. Тушто паша пытымеке, Шернур районысо рӱдӧ эмлымверыш куснен. Тусо «Приёмный покой» отделенийыште, тыгак аптекыште пашам ыштен. Вара Советский районысо эмлымверыш миен лектын.
– Мый эре физрук лияш шоненам. Тидлан кӧра 9-ше класс деч вара Оршанке посёлкысо шуко профилян колледжыш тунемаш пураш ямдылалтынам. Но тунам ачам дене пырля Йошкар-Оласе медколледж воктеч ошкыл эртенна. «Айда, пурен лектына. Ош халат дене кошташ тӱҥалат», – тудо манын. Тыгеже школышто биологий ден химийым сайын тунемынам, эсогыл экзаменыште шуко баллым погенам. Тыге мый тушко медбратлан тунемаш пурышым. Икмыняр ий ончыч фармацевт специальностьым нальым.
Шернурышто аптеке петыралте, тыге Советский районысо рӱдӧ эмлымверыш куснышым. Тусо Вашкеполыш станцийыште таче 15 специалист тырша. Мый эн самырык улам. Ик ӱдыр ыле, но тудо Йошкар-Олашке куснен. Коллектив моткоч сай, эре полшенак шогат. Ик кечыште кок бригаде дене тыршена, сутка дене ыштена. Ме Советский, Медведево районлашке вызов почеш кудалыштына. Фельдшерлан ассистент семын полышкалем. Кызыт еҥ-влак утларакшым давлений дене орланат, тидлан кӧра полышым йодыт. Йоча-влакын я мӱшкырышт коршта, я температур чот кӱзен кая. Чыла сай гын, мӧҥгыштак полышым пуэна, чот черле-влакым показаний почеш Йошкар-Оласе, тыгак Советский районысо эмлымверлаш наҥгаена.
Ик ийыште сайжымат, йӧсыжымат ужын шуктенам, таче шуко мом палем. Медпашаеҥлан пеш пеҥгыде айдеме лийман. Южгунамже шинча ончылнак айдеме кола. Тыгай годым шортметат шуэш. Ала-кузе тидым кӧргӧ гыч луктын моштыман.
Куштылго огыл, еҥ-влакат тӱрлӧ улыт, кажныж дене ик ойыш шуман. Но мый шке пашам моткоч йӧратем, еҥ-влаклан полшымо шуэш. Тыгодым пашадар куандара да шочмо кундемем пеш тораштыжак огыл.
Фармацевтлан кокымшо ий ыштем. Тӱҥалтыште нелынрак чучын, вет шуко палыман. Но тиде чыла опыт дене толеш. Мо кӱлешым таче сайын палем. Эсогыл палымем-влак эмлалтме шотышто полышымат йодыт, – мане А.Лукоянов.
Арам огыл ты рвезе медицине пашаш толын. Вет тукымыштыжо медпашаеҥ, врач-влак улыт. Ынде Алексеят нунын семынак ойырен налме пашажым йӧратен ышта. Но мӧҥгыжӧ гына шуэн кудалыштеш. Шонымо семын каяш огеш лий шол. Эрже-касше пашаште. Рвезын мутшо почеш, шочмо мӧҥгыжӧ тылзе наре миен огыл. Тушто тудым лишыл еҥже-влак куанен вучат.
Вашке полышышто чылажымат писын ыштыман, тыге еҥын илышыжым арален кодаш тыршыман. Тидын шотышто Алексейын опытшо кугу. Полышым пуэн мошта. Уло жапшым тудо эмлымверыште эртара.
Кызыт Алексей Советский посёлкысо пачерыште ила. Яра жапше годым медицине дене кылдалтше тӱрлӧ книгам лудеш, тыге шинчымашыжым пойдара.
Ял ден селалаште паша вер лиеш гын, самырык специалист-влак садак тушан кодыт ыле. Тидым Алексей пеҥгыдемден ойлыш. Тудын мутшо почеш, таче нунылан келшыше условийым ыштыман.
Мураш-кушташ уста
Алексей – усталык шӱлышан, мураш-кушташ йӧратыше рвезе. Шӱдымарий школ пеленысе музыкальный школышто шинчымашым налын. Тачат сайын мура, баяным шоктен мошта. Шӱдымарий, Тошто Йӱледӱр ялласе ансамбльлаште мастарлыкшым нӧлтен, концерт денат шуко коштын. Колледжыште тунеммыж годым МарГУ-со «Марий мурсем» ансамбльыште усталыкшым нӧлтен. Но варажым жап укелан кӧра тушеч каен. Тачат ты усталык шӱлышыжӧ аралалт кодын. «Баяным пуат гын, ик мурым шокталтенат кертам», – мыланем воштылал пелештыш. Иктаж ансамбльыш кошташ кумылжат уло, но тидлан жап йӧршынат уке.
Чыла еҥым кугу ола огеш сымыстаре. Шуко ма шагал, но шочмо кундемышке кодшо самырык специалист-влак садак улыт. Тидыжак куандара, чоныш ӱшаным ешара.
А.Лукоянов – шонымашке шуаш тыршыше, уста рвезе, самырык специалист. Йӧратыме паша тудым пиаланым ышта, шӱм-чонжым куандара. Ончыкылыклан ешым погаш да медициныштак кодаш шона.