Кодшо шуматкечын Марий Турек районын 100 ияш, а Марий Турек посёлкын 325 ияш лӱмгечыштым пайремлышна.
Ты кок лӱмгече марий-влакын Пеледыш пайремыштым, татар-шамычын Сабантуйыштым, одо-влакын Гырон быдтоныштым да руш-влакын Руш куэ пайремыштым иктыш ушен.
Кугу уна-влак коклаште сенатор С.Мартынов, Марий Эл Республикысе Правительстве Председательын икымше алмаштышыже М.Васютин, образований да науко министр Л.Ревуцкая лийыныт. Нуно сценыште саламлыме деч вара руш, татар, марий да удмурт калыкын кудыштым ончал савырненыт, национальный кочкышыштым тамлен онченыт.
Марий Турек посёлкышто илыше-влакым шуко пачеран ден посна пӧртласе эн сай кудывечым кучымо дене, эн мотор клумбым ыштыме да организацийлаште эн йытыра кумдыкым келыштарыме дене саламленыт.
Ик марий кудышто Сардаялысе ансамбль мурен куштен гын, весыште «Когыль-могыль» конкурсысо сий дене ӱстембал чесым погеныт.
Ты таҥасымашыш 20 утла озавате ушнен. Икымше вер дене Марий Турек посёлкышто шочшо да кызыт Озаҥыште илыше Сирень ден Дима Ветошкинмыт палемдалтыныт. Нуно Раисия авашт полшымо дене марий узоран губадьям ыштеныт.
Тыгак сеҥыше радамыш Яшмет ялыште илыше да Нартас школысо йочасадын пашаеҥже Татьяна Ивановат логалын. Тудо тушто ешартыш образованийым пуышо педагоглан кокымшо ий тырша. Тылеч ончыч Т.И.Иванова Яшмет тӱвыра пӧртыштӧ 39 ий методистлан пашам ыштен, ансамбльым вуйлатен. Конкурсыш пареҥге оварче ден йыра (торык) подкогыльым ыштен конден.
«Мый конкурслашке ушнаш тыршем. Кок ий ончыч пайрем лийын ыле. Тунамат 2-шо верым налынам ыле. Марий калык чесым ямдылаш йӧрата. Шукерте огыл ялна марте асфальт корным шарышт. Тидын лӱмеш кугу ӱстембалым погенна ыле», — мане Татьяна Ивановна.
Кудым Т.Иванован марий тӱран салфеткылаж дене келыштарыме ыле.
Конкурсын вес призше Марий Турек гыч Елена Ложкиналан логалын. Тудо пареҥге гыч ватрушкым да ковышта, шыдаҥ шӱраш дене тӱрлеман марий когыльым кӱэштын.
Пайремыште йоча-влакым «Марий кеҥеж» урем фестивальын мероприятийже-влак куандареныт. Районысо сеҥымашым ятыр кудышто ужаш лийын, районысо техникым радамлен шогалтыме ыле. Футбол, волейбол, дзюдо да патыр улмым пеҥгыдемдыше моло спорт таҥасымашыже шукак ыле. Ӱдыр-влак ӱппунем конкурсыш ушненыт. А сценыште районласе ансамбль-влак куандареныт. Вес кундемла гычат толшо артист-шамыч кугу пайремым сӧрастараш полшеныт.