Звенигово район Чакмарий школышто Кугу Отечественный сарыште земляк-влакын боевой корныштым рашемдыме пашам ятыр ыштыме, кызытат тидлан йоча-влакым кумылаҥдат. А коридорыштышт могай гына стенд уке?!
Тушко мийыме годым стенд почеш мыланна школ директор В.Г.Кашков оҥайын каласкалыш. Шижалте: тунемше ден туныктышо-влак историйым палаш тыршат. Тыгай боевой чап тоштерым ик школыштат ужын омыл.
Теве школын выпускникше Александр Мажников 10-шо классыште тунеммыж годым «Сельский учитель» шымлымаш пашам возен. Тудым историйым туныктышо Татьяна Ивановна Семёнован вуйлатымыж почеш шуктен.
Рвезе Марий АССР-ын сулло туныктышыжо Г.Д.Романовын илышыжым да боевой корныжым документ ден мӧҥгысӧ арвер-влак негызеш шымлен. Тыгак салтакын родо-тукымжо дене вашлийын кутырен, фронт гыч колтымо серышыже-влакым лудын.
Звенигово районысо Петла (Иркино) ялыште шочшо Гурий Данилович ты тӱням коло ий ончыч коден каен гынат, тудым шукынжо порын шарналтат.
…
Кузе илен кодын гын?..
Моло еҥ-влак дене пырля Гурий Даниловичланат блокадный Ленинградым чытен лекташыже верештын. Тунам тудо оккупант-влак деч ты олам аралымаште кредалын.
Икана Гурий Романов дене тыгай случай лийын. Телым караулышто шогымыж годым ик йӱдым моткочак кылмен да, изишак ыраш да папиросым налаш манын, казармыш пураш шонен пыштен. Тудо шке верыштыже вич минут лийын огыл. А лекмекше, караул постышто снаряд пудешталтме деч воронкым ужын. Тиде вич минутлан пурымыжо салтакын илышыжым арален коден.
1941 ий 4 ноябрьыште олам лӱйкалаш тӱҥалыныт. 20 ноябрьыште пашазе, салтак ден матрос-влаклан кечеш 250 грамм киндым картычке дене пуэныт, молылан – 125 грамм дене. Шужымо пагыт толын. Блокадын икымше ийынже олашке 360 тӱжем утла тонн груз толын. Тушто вооружений ден кочкыш лийыныт.
Гурий Даниловичын ойлымыжым родо-тукымжо шарна. «Кузе илыше кодынат?» манын йодмылан тудо тыгерак вашештен: «Каҥга лийынам да… Тӧпкатаже-шамыч шарик семын оваргеныт, черланеныт да икмыняр кече гыч коленыт».
…
ТӰРЫС ТЕКСТЫМ «Кугарня» газетыште лудса.