Йоча – илышын пеледышыже, ойлат. Но пеледыш эре пеледын шогыжо манын, тудым ончыман. Икшыват ача-аван чон шокшыштым шижын кушнеже, модмо годым, йоҥылыш камвозын гын, вуй гыч ниялтымыштым, а сеҥымашыжлан ваче гыч вӱчкалтен колтымыштым вуча. Чаманена, чыла йоча ешыште огеш куш. Но тиде тӧрсырым кораҥдаш тыршыман. Шке икшывым ончымеке, тулык але попечений деч посна кодшо йочаланат чон шокшо ситышаш. Лач тыгай шонымаш дене Шернур посёлкышто илыше вате-марий Валентина Витальевна да Михаил Владиславович Конышевмыт кок ӱдыр йочам ончаш налыныт.Кӱчык жапыште эн пиаланым ыштеныт
Михаил ден Валентинан шкеныштын ныл икшывышт кушкеш. Кугурак йыгыр ӱдыр-влак кокымшо курсын студенткышт улыт. Глория Йошкар-Оласе сервис технологий техникумышто, отрасль шотышто дизайн факультетыште тунемеш, а Стефания – Технологический колледжыште, конструирований да моделирований факультетыште. Полина ӱдырышт 9-ше классыште шинчымашым пога, а Ева – 8-ше классыште.
Валентина Витальевна каласкала:
– Тулык але попечений деч посна кодшо йочам ешыш кондаш але укем шуко шонымо. Вет тиде – кугу ответственность. Но ик случай йочам ешыш налаш кӱлеш манмым пеҥгыдемден. Вич ий ончыч ик ӱдырна черланен да тудын дене Йошкар-Оласе ик эмлымверыш логалынна. Тушеч лекме деч кок кече ончыч эмлымверыш йочапӧрт гыч нелын черланыше изи ӱдырым конденыт. Тудым ужын, чонем корштен, тунар чот чаманенам. Могай диагнозым ӱдырлан шынденыт пален омыл, лач лӱмжӧ ден ийготшым веле паленам. Но мый ава чонем дене шижынам: колой йӧратымашым вуча. Пелашемлан йыҥгыртен, идалыкат пелаш Василиса нерген ойленам. Тудо ӱдырым мӧҥгына кондаш келшен. Мый приёмный ача-ава-влаклан тунеммашым эртенам. Вара – мӧҥгысӧ сомыл, икте-весе – шонымашнам изишак ӧрдыжеш кодышт. Но индеш тылзе гыч кугурак йочана дене эмлымверыш толынна ыле. Ончем, коридорышто мыйын «ӱдырем» наҥгаят. Тунам тудым кокымшо гана ужынам. Пӱралтынак, шоналтышым да, шуйкалыде, документ-влакым поген, кӱлеш верыш намиен пуэнам. Мыланна Василиса чот черле, лишыл жапыште колен кертеш манын ойленыт, тудын дене эмлымверыш пырля возаш темленыт. Тыге икшывым кузе чын ончаш сайынрак пален налыда маныныт. Мый келшенам. Василиса икте веле огыл, а икмыняр чер дене орланен улмаш. Тудын шӱм, мокш, верге чер-влак, дерматит, сакыр диабет лийыныт. Врач мыланна икшыве кум ияш марте илен шукта гын, чудо лиеш манын ойлен. Сулыкдымо изи чонлан тынар орланымашым чыташ манаш веле.
Василисам ме кок ий да индеш тылзашым мӧҥгӧ конденна. Ешыштына тудо изи принцессана лийын. Чылан йӧратенна. Пелашем дене коктын туддеке поснак чот шӱмаҥынна. Ик кечын колойнан вӱрыштыжӧ сакыр волен да ме тудым Йошкар-Олаш эмлымверыш вашке наҥгаенна. Кажне кечын тудын деке коштынам. Но Василисан тазалыкше нелемын, ӱдырем сорта гай шулен. Пытартыш кечынже туддеке миенам, чот йӧратенам, вуйжо гыч ниялтенам. А мӧҥгӧ пӧртылмем годым корнышто мылам эмлымвер гыч йыҥгыртеныт да колойда колен маныныт…Изи падырашнам шочмо кечынже тоенна. Ӱшанем, Василиса уло чон шокшынам, йӧратымашнам шижын да вес тӱняш пиалан каен.
Ева ден Люба
Василиса Конышевмыт ешыште кугу кышам коден. Ава чон тудын нерген шоналта да кызытат шортеш. Сандене вес йочам ешыш кондаш Валентина ик жап тоштын огыл. Но икшывыже-влак йочам ончаш налаш кумылан лийыныт.
– Пелашем дене коктын эше ик ӱдырлан чон ласкалыкым, йӧратымашым пуэн сеҥена манын умыленна. Йодмашым опеке да попечений органыш пуэнна. Да кок ий ончыч 27 сентябрьыште «Журавушка» социально-реабилитационный рӱдер гыч кум ияш Ева Рубцовам ешышкына конденна.
Ева – пеш чытамсыр ӱдыр. Мӧҥгӧ толмо икымше кечын шкаланже верым муын кертын огыл. Умылаш лиеш, тудлан чылажат у лийын. Пий оптымым колмеке, пырысым ужмеке, магыраш тӱҥалын. Пӧртна пу, а Ева бетон кӱварлан тунемын. Сандене мӧҥгышкӧ пурашат тоштын огыл. Тудлан тапычкым пуымеке веле тыпланен. А вес кечын, эрдене мален кынелмеке, йоча пуйто вашталтын, ласкарак, шыма лийын.
Ӱмаште кеҥежым мемнан дене тукымшольына илен. Тудо Ева деч кок ийлан кугу. Уло кеҥеж пырля модыныт, каненыт. Тунам пелашем дене Евалан иктаҥашрак шӱжар але ака кӱлеш манын шоналтенна да угыч опеке да попечений органыш йодмашым пуэнна. Тыге 2024 ий 25 декабрьыште ешышкына кок ияш Люба Лебедева толын. Мемнан деке тудым вес приёмный еш гыч колтеныт.
Кажне йочан – шке койыш-шоктышыжо. Сандене кунам ача-ава икшывым интернат гыч ешышке кондаш шона, умылышаш: куштылго огеш лий ны йочалан, ны ача-авалан. Эн ончыч палыме лият, вашла тунемат. Мый шкетын йочам ашнаш налаш ом керт ыле. Кугу тау шӧртньӧ пелашемлан. Тудо мыйын тӱҥ эҥертышем. Эре полшен шога. Йоча-влак дене кумылын жапшым эртара, нуным модыкта. Кудывечыште чапле площадкым чоҥен. Икшыве-шамычемат мутым колыштшо улыт. Кугурак ӱдырем-влак изиракыштым туныктат, нунылан эре тамлым наледат, – каласкала Валентина Витальевна.
Пырля да ваш полшен
Вате-марий Конышевмыт коктынат «Сернурводоканал» предприятийыште пашам ыштат. Ева ден Люба 5-ше №-ан йочасадыш коштыт. Ешыште чылан ваш пагален да йӧратен илат. Жапым пырля эртарат. Пӱртӱс лоҥгаште чӱчкыдын канат, ӱстембал модыш дене модыт але иктаж-кушко миен коштыт. Тений июльышто, мутлан, уло еш Санкт-Петербургышто лийын. Российын тӱвыра рӱдолаже чылалан келшен.
Валентина Витальевна деч эше ик йочам ешышке кондаш шонеда але укем йодмеке, але нине колой-влакым йол ӱмбаке шогалташ кӱлмӧ нерген ойлыш да ешарыш: «Йочам налаш кумылан улмынам пален налмеке, ача-авана-влак, ик родынат тореш лийын огытыл. Тиде кугу куан да пиал.
Йочапӧрт гыч икшывым налаш – сай паша, но, чыла еҥ икшывым ончен куштен огеш керт. Ойлаш веле куштылго».
Еш альбом гыч налме фото.