29 июль-4 август – Азам чызе шӧр дене пукшаш кӱлмӧ нерген палдарыме арня
Ава шӧрын пайдаже нерген Марий Эл Республикысе Ава улмым да йоча пагытым аралыме пӧлкан советникше Ольга Шушлебина умылтара.
Йочаланат, ӱдырамашланат пайдале
Ава шӧр – ньогалан эн сай кочкыш, тушто тудлан кӱлшӧ 10 тӱжем наре компонент уло. Ик искусственный смесят тыгай поян огыл. Ӱдырамаш шӧрын 96 процентше йочан организмышкыже шыҥдаралтеш.
Аминокислота, сывороточный белок, коян да углеводын ойыртемалтше составышт азалан икымше идалыкыште сайын кушкашыже да вияҥашыже полшат. Чызе шӧрысӧ гормон ден биологически активный вещества-влак азан шолыжлан «келыштаралт» кертыт, тыге пагарым да шолым пайдале микроорганизм дене пойдарат.
Оҥай, но шӧр жап шуде, тыгак жапыштыже шочшо аза-влакынат сайын шулыктаралтеш. Таче тӱняште пайдаж дене ава шӧр дене таҥасен кертше вес кочкыш уке.
Чызе шӧр азалан сайын вияҥашыже веле огыл полша. Тиде эше ава ден йоча коклаште шкешотан кыл, тыге ньога аралтышым, аван чон шокшыжым, йӧратымашыжым утыр шижеш.
Чызе шӧр кочкаш эре ямде, тудым посна ямдылыман огыл, эре кӱлеш температуран, оксамат аныклаш полша.
Чызе шӧрым пукшымо аваланат пайдам пуа. Тудо ӱдырамашым онкологий чер деч арала (муныгудо да оҥ ту рак), азам ыштымеке, авагудым вашкерак шотыш конда.
Шагалемеш гынат…
Ава шӧр чот пайдале гынат, ӱдырамаш-влак ик жаплан лактаций (шӧр тун шӧрым лукмыжо) иземме дене тӱкнат да чызым пукшымым чарнат. Йочам ондак ситарен пукшат, вара пӱтынек искусственный смесьыш кусарат. Тыге лиймын эн кугу амалже –
стресс, физический да психический нагрузко, ешыште лекше нелылык, ӱдырамаш шкеже шот дене ок коч. Туге гынат тӱҥжӧ чызым пукшымым чарнаш огыл. Тыгай годым ӱдырамашлан лишыл еҥ-влакын полышышт, пукшаш сай условий, ешыште ласкалык кӱлыт.
Ӱдырамашын лактационный кризисат лийын кертеш, тудыжо жапын-жапын вӱрыштӧ гормонын я ешаралтын, я шагалемын кайымыж дене кылдалтеш. Тидыже шукыж годым чызым пукшымо годым кумшо-кудымшо арняште, кумшо-нылымше да шымше-кандашымше тылзылаште лиеш. Кум-ныл кече шуйна да шке семын эрта.
Тыгодым азалан нимогай лӱдыкшӧ уке, тыгак йӧре-варе пукшымашкат куснаш нимолан. Тыгай жапыште азалан чӱчкыдынрак чызым пуыман, вет аза мыняр чотрак чызым шупшеш, тунар чотрак шӧр вола.
Аралаш лиеш
Илышыште тугаят лиеш, кунам ава ньогажлан чызым пукшен ок керт (мутлан, пашаш ондакрак лектеш). Тыгай годым шӧрым лӱмын контейнерыш лӱштен налаш лиеш. Тудо холодильникыште 4-6 градус юалгыште сутка аралалтеш. Ты шӧрым кеч-могай жапыште кучылташ йӧнан.
Кучылтдымо шӧрым морозильникыште кылмыкташ лиеш. 18 градус йӱштыштӧ кум-куд тылзе аралалтеш. Левыкташ манын, йӱдлан тудым холодильникыш лукман але йоча кочкышлан подогревателеш ырыктыман.
Левыктыме аза шӧрым пастеризоватлыман огыл; угыч кылмыктыман огыл да 24 шагат жапыште кучылт шуктыман.
Марий Элысе Тазалык аралтыш министерствын альбомжо гыч налме фото.