Пытартыш жапыште школлаште самырык туныктышым шуэн вашлияш логалеш, а ялласе школышто тыгайым ужаш – куан. Е.Гусева Шернур район Койсола школышто англичан йылмым 11 ий туныкта.
Екатерина Викентьевна Кугэҥер ялыште шочын-кушкын, 9-ше класс марте Койсола, вара Лажъял школлаште тунемын. Тунамак марий йылме, ИКН дене олимпиадылаште шке вийжым терген. Икана кок предмет денат районышто икымше верыш лектын.
Ачаже Викентий Александрович Койсола школышто духовой оркестрым вуйлатен. Сандене ӱдыр ачажын эртарыме чыла занятийыш коштын, пианино да труба дене шокташ, тыгак шахмат дене модаш тунемын. Республикысе таҥасымаште шахмат дене модаш коштыныт. Но ачажын илыш дене чеверласымыжлан кӧра Екатерина Викентьевна музыкальный инструмент дене шоктымым чарнен, а шахмат дене кызытат районысо таҥасымаште вийжым терга.
Школым тунем пытарымеке, МарГУ-шко историко-филологический факультетыш марий-англичан пӧлкаш тунемаш пурен.
– Тунемын пытарымеке, шочмо ялышкем пӧртылынам, Койсола школышто пашам ышташ тӱҥалынам. Но тыште кужу жаплан кучалтам манын шонен омыл. Але самырык улам, йоча-влак дене пашам ышташ неле лиеш, шоненам. Туге гынат тӱрлӧ амаллан кӧра кодаш перныш. Вара Шернур посёлкысо рвезылан марлан лектым. Ялыш пашаш кудалыштмем пален налын, посёлкысо школлаш пашаш ӱжыт, но каяш кумылем уке, – каласыш туныктышо.
Йоча шочмеке, Екатерина Гусева ты школыштак кодаш шонен пыштен. Умбакыже вийже ден мастарлыкшым «Учитель года», «Самый классный классный» конкурслаште тергаш тӱҥалын. Шуко конкурсым Интернет йӧн дене эртен. Мутлан, англичан йылмым туныктышо-влаклан конкурсышко кум ий почела шинчымашыжым терген, регионышто икымше да кумшо верла дене палемдалтын. Тунемшыже-влак англичан йылме дене кажне ийын олимпиадылаште шинчымашыштым тергат.
– Пытартыш жапыште шуко ача-ава шке икшывыштым репетитор дене коштыктат. Те репетитор семын пашам ыштеда?
– Тиде пашам шукерте огыл тӱҥалынам. Ондак шке виемлан да туныктен кертмемлан ӱшанен омыл. Тидлан жапым шуко ойырыман, шкаланат шуко палыман, тыгодым йочамат туныктыман. Йоча-влак тӱрлӧ лийыт, икте удан тунемеш да тудын дене мӧҥгысӧ пашам ыштыман, а весе шинчымашым келгемден тунемаш толеш. Кажныж деке посна «подход» лийшаш.
– Молан англичан йылмым туныктышо лияш шонен пыштенда?
– Ачам Йошкар-Оласе музыкальный школышто тунеммыж годым англичан йылмым да географийым йӧратен. Тунемме книгажымат арален коден. Жап эртымеке, акам дене когылянна, пуэн. Тунам школышто немыч йылмым гына туныктеныт, сандене акам немыч йылмым тунемын, а ачана мемнам англичан йылмылан туныктен. Очыни, тидак изи годсек кышам коден. А вара Койсола школышто Эдуард Прокопьевич Бердников англичан йылмым туныктен.
– Икшывыда-влакат англичан йылмым сайын палат докан?
– Эргым кокымшо классыште тунемеш, ӱдырем йочасадыш коштеш. Эргым дене мӧҥгысӧ пашам пырля ыштена. Кузе школышто йоча-влакым туныктем, шочшем денат тыгак умылтарем. У мут-влакым картычке-влак дене тунемына. Мут почеш сӱретым мушаш, шарнен кодшаш да возен моштышаш.
– Умбакыже тиде школыштак ышташ шонеда?
– У школым чоҥымым вучена. Проект почеш 2022 ийыште ыштен шукташ сӧреныт. Кызыт тӱҥалтыш классла дене урокым эртараш йӧндымӧ. Класс-влак вес зданийыште верланеныт, сандене пелен эре ноутбукым, магнитофоным да молымат сакален коштман. Чӱкташ, почаш мыняр жап кая. Англичан йылме класс лиеш гын, сайрак. У школыштат пашам ыштен шуктена манын ӱшанем.
Ялысе школ гыч шуко ача-ава икшывыштым посёлкыш тунемаш колташ тыршат. Тыгодым иктым мондат: кугу школышто йоча-влакат шукын улыт, сандене туныктышо темымат умылтарен, мӧҥгысымат терген огеш шукто. А ялыште садак чылан вашла палат, урок деч вара кодын умылтарен кертыт. Англичан йылмым сайын палаш манын, йӱкын шуко лудман, мутланыман. Шагал йоча коклаште тидым ышташ йӧнанрак, кажныжым колышт шукташ лиеш. Туныктышо-влак у деч у йӧн-влакым кучылтын туныктат. Сандене йочадам кугу школыш колтымо деч ончыч шоналтыза: умбакыже мо лиеш?
Фотом еш альбом гыч налме.