8 июльышто Аллергий ваштареш кучедалме тӱнямбал кече палемдалтеш. Кызыт аллергий дене ятыр еҥ орлана. Шукынжо пÿртÿс ылыжме, пеледыш пеледме годым нелылыкым шижыт. Аллергий – тиде мо? Тудын дене кылдалтше йодыш-влакым умылкалаш манын, врач-аллерголог Инна Владимировна Савельева (снимкыште) дене мутланышна.
– Организмлан эҥгекым кондышо вещества-влак (аллерген) иммунный системын пашажым пужат. Тидлан илышыште чÿчкыдын вашлиялтше тыглай вещества-влакат амалым ыштен кертыт. Тидын годым организм нуным эҥгекым кондышо тела (антиген) семын ужеш да кучедалаш тÿҥалеш (тидлан лÿмын антителам ыштен луктеш). Вес семынже, организм аллергеным чот шижеш гын, тудым аллергий маныт.
– Аллергий деке организмын шижмашыже кугу але укем кузе пален налаш лиеш?
– Тидыже аллергийым ылыжтыше вещества дене ваштÿкнымö деч вара вигак шижалтеш. Мутлан, шошым тÿрлö пеледыш пеледме годым кукшо кокыртыш тÿҥалын кертеш. Тыгак шинчавÿд, нер гыч вишкыде йогат. Тудо яндар лиеш, шукыж годым конъюнктивит чер дене ик жапыште эртат. Коваштыште йошкар тамга лектеда, шинча пуалеш, южгунам пагар коршта.
Аллерген дене вашкылым огыда чаре гын, тудо эре витараш тÿҥалеш. Мутлан, пöртысö пураклан, янлыклан аллергийым пытараш манын, врач дене консультацийым эртен, препарат-влакым йÿман, пöрткöргым арун кучыман, пырыс, пий деч ӧрдыжтырак лийман. Шыркалан аллергий дене орланыше-влаклан тудын чарнымешкыже йӧсланашышт логалеш.
– Аллергийым мо ылыжта?
– Генетически йот информацийым кондышо антиген-вещества-влак. Нунын организмыш логалмышт але туштак ылыжмышт годым иммунный але аллергический реакций шочеш.
– Аллергий молан лийын кертеш?
– Кочкыш, эм, прививке, шукш-копшаҥге пурлмо, янлык, шырка (поллиноз), пурак, йÿштö, фотодерматит-влак аллергийым тарватен кертыт. Тыгак мÿшкыран годым тудо палдырнен сеҥа. Черын вияҥ толмыж шотышто вич тÿрлö аллергический реакцийым палемдат. Кажныже икте весыж деч ойыртемалтеш.
– Могай симптом-влак нуным палдарат?
– Тыште моткоч шуко симптом нерген каласкалаш лиеш. Нуно моткоч осал улыт да южыжын пеш нелын эртат. Тидлан врач деке приёмыш миен толман. Но кунам удырыкта, тÿрвынчыкта, нер гыч вишкыде да шинчавÿд йога, коваштыште тÿрлö чÿнча лектеда, приступ лиеда, кокырыкта, шÿлыш петырна, шинча йошкарга – тугеже тендан аллергий.
– Могай фактор-влак аллергийлан озаланаш йӧным ыштат?
– Эн ончыч тукым гыч тукымыш куснылшо факторым палемдыман, тыгак антиген-аллерген дене чÿчкыдын вашкыл лиймылан черланат. Гормональный балансын, нерв системын вегетативный пужымышт тыгак йӧным ыштат.
– Кузе эмлалташ лиеш?
– Асит, гормональный, антигистаминный препарат-влакым кучылташ лиеш. Эмым врач веле палемдышаш. Вигак каласем, йолшудо огеш полшо.
– Тергымашым эртыме годым аллергийым ылыжтарыше чыла факторым пален налаш лиеш мо?
– Тыште еҥын могай обследованийым эртымыжым шотыш налман. Кызыт молекулярно-генетический тестым ыштымаш йодмашан. Тудым эртен, могай аллергенын генже аллергийым ылыжтен манын пален налаш лиеш. Вара эмлалташ тӱҥалман.
– Аллергий деч ÿмырешлан утлаш лиеш мо?
– Южо случайыште лиеш. Сандене врач деке кошташ ида öркане, шкендам аралыза!
– Инна Владимировна, жапым ойырымыланда тау!