Мали (Касвел Африкыште верланен) гыч толшо рвезе Симбалла Диомбана – Марий кугыжаныш университетын экономике факультетыштыже кокымшо курсын студентше. Российыште кок ий ила, руш да марий йылмылам тунемеш. Шочмо элжым моткоч йӧрата.
Йÿштö Кугыза лийын
Симбалла марий мурызо Володя Матвеев дене пырля У ийлан пöлеклалтше марий концертыште ӱмаштат, теният выступатлен. Йÿштö Кугызан вургемжым чиен, марий мурым калык ончылно мурен.
– Володя Матвеев мыйым шке муын да концертыште выступатлаш йодын. Мый эн ончыч öрмалгенам ыле, вет занятийыште марий йылмым тунемына гынат, кутыренже ом мошто, но тудо мыйым ÿшандарен, сандене мый келшенам. Владимир мыланем вич муро гыч иктыжым ойырен налаш темлен, мыланем «Мотор ÿдыр – мотор каче» лÿман муро келшен. Тудым ме арня наре студийыште репетироватленна. Концертыште выступатлаш пеш чот келшен, – палемда студент.
Шуко шочшан еш гыч
Симбалла Мали элыште Нигер ер воктене верланыше Бамако олаште шочын-кушкын. Рвезын ешыже изи огыл: ачаже, аваже, кок акаже да кок шольыжо улыт. Симбалла 12 классым шке олаштыже тунем лектын.
– Тыште образованийым кок ужашлан пайлыме: иктыже – базовый (9 ий), кокымшыжо – кыдалаш (3 ий). Школышто эн чот экономике предмет келшен, сандене илышемым тиде направлений дене кылдем манын, тунамак паленам. Тунем пытарымек, шкемын шинчаончалтышем кумдаҥдаш манын, вес элысе университетыш тунемаш кайыме нерген шонаш тӱҥалынам. Марий кугыжаныш университетым тунем пытарыше йолташем ты олаш шинчымашым погаш толаш пайдале лиеш манын. Сандене, тудын ой-каҥашыж дене келшен, Йошкар-Олаш толынам. Тудак мыланем ты кундем дене палыме лияш полшен. Вет толмеке, рушла моштен омыл, кевытыштат кочкыш—йÿышымат налын кертын омыл, сандене йолташем мый денем эре пырля коштын, чылажымат умылтарен да туныктен. Тыгак мый руш йылмым кандаш тылзе наре дистанционно тунемынам, – рашемда рвезе.
Российым йӧрата
«Тӱнясе тӱжем эл кокла гыч молан Российым ойырен налынат?» йодмемлан тыге вашештыш:
– Россий – тиде кокымшо эл, кудыжо мыланем моткоч келша. Малиште илымем годым интернетыште ты эл, калык, тÿвыра нерген фотом да видеом ятыр гана ужынам. Россий – кугу да куатле эл, тыште тӱрлӧ наций ваш пагален да полшен ила. Мыйын шонымаште, ты кундемыште кушкаш да вияҥаш шуко, у шинчымашым налаш да практикым эрташ йӧн ятыр. Тыгак Йошкар-Олаште йолташем-влак тунемыт.
Студент илыш
Симбалла Российыш 2022 ийыште толын. Университетыште тыршен тунемеш, иктаж нелылык лектеш гын, туныктышо ден йолташыже-влак уло кумылын полшат. Рвезе пеш чолга, тӱрлӧ мероприятийыш ушна.
– Тыште тунемаш пеш келша, ме занятийыште руш да марий йылмым тунемына. Тыгак университетыштына конкурслаште участвоватлем. Мутлан, икымше курсышто «Рвезылык йӱк» фестивальыште француз йылме дене почеламутым лудынам. Тений мемнан тунемме направлений дене статистике да предприниматель-влаклан пӧлеклалтше тренингыште шинчымашем ден моштымашемым тергенам. Экономике факультетыште тунемше-влак командылан шелалтынна, тӱрлӧ заданийым ыштенна, модыш денат модынна, тыге кок вережат икымше верым сеҥен налынна.
Университетысе «Факел» футбол командыште вратарь улам. Команде дене республикысе таҥасымашлаште ушнена, кеч чылаж годым ончыл верым огына нал гынат, вуйым огына саке, арнялан кок гана тренировкыш коштына.
Тунемме деч вара кевытыш пашаш коштам да йолташем-влак дене вашлиям, – ойла Симбалла.
Кевытым рекламироватлен
Симбалла тыгак вургемым ужалыме кевытыште модель семын лийын. Тӱрлӧ пӧръеҥ вургемым чиен сниматлалтын.
– Ик кевыт йотэлласе пӧръеҥ-влакым кычалын. Йолташем, тидым пален налмек, мыйым темлен. Тыге кок гана ты кевытын вургемжым рекламироватленам. Келшен, эше ӱжыт гын, каем, – ойла рвезе.
Мали нерген оҥай факт-влак:
Мали – Касвел Африкыште эн кугу эл, кумдыкшо – 1,2 миллион утла кв. меҥге. Тыште 21 787 465 еҥ ила.
Бамако́ – Малин рÿдолаже да бамбара йылме гыч «крокодил-влакын эҥерышт» манын кусаралтеш.
Официальныйлан француз йылме шотлалтеш. Тыгак бамана, сонинке, сосо, маленке да диула йылмыла дене кутырат.
Малиште тӱрлӧ калык ила: бамана, сонinke, фуланки да туареги. Кажныже тӱвыра, йылме да йӱла дене ойыртемалтеш.
Эн шокшо тылзылан март, апрель, май шотлалтыт, кокла температур – 38-39°С. Юалге тылзе – ноябрь, декабрь, февраль, 30-31°С температур шуэш.
Африкыште хлопокым ыштымаште Мали ик эн кугу производительлан шотлалтеш. Хлопокым вес эллаш ужалымаш окса шотышто тӱҥ источниклан шотлалтеш.
Мали шке пайремже да фестивальже дене кумдан палыме. Тыште Джене олаште тыныслык фестиваль, пустыньын муро фестивальже, эҥер фестиваль эртаралтыт.
Нигер Малиште эн кугу ерлан шотлалтеш да Африка мучко кумшо верым налеш. Нигер ер – йӱшаш вӱд памаш.
Тыште тӱҥ сомыллан верблюдым ончымаш, ялозанлыкым вӱдымӧ, колым кучымаш шотлалтыт. Тыгак кӱнчен лукмо шуко поянлык уло: фосфорит, алмаз да шӧртньӧ.
У ий пайремлан Малиште илыше калык мӧҥгыштышт шке ыштыме ёлкым шындат, ӱстелым тыгай кочкыш гыч погат: яссы, бабагануш, диададжи, арашид.
Симбалла Диомбанан альбомжо гыч налме фото-влак.