Студент-влак кеҥеж канышым тӱрлын эртарат. Икте, каналташак шонен, сӧрал вер-влакым ончен кудалыштеш, весе ялыште, пӱртус лоҥгаште, кана, кумшо пашам ышта. Теве, мутлан, Морко посёлкышто илыше Полина Дмитриева поездыште проводницылан ышта.
Шочын ӱдыр Волаксола ялыште, тусо школыш коштын. Изиж годым тудо программист лияш шонен. Нылымше классыште тунеммыж годым ача-аваже икымше компьютерым налын пуэныт. Тидлан ӱдыр пеш куанен, тушто «пургедаш» йӧратен, лекше иктаж нелылыкым тунамак тӧрлен.
Индешымше класс деч вара П.Дмитриева Йошкар-Оласе сервисный технологий техникумыш тунемаш пурен, дизайнер специальностьлан тунемын. 2020 ийыште техникумым йошкар диплом дене тунем пытарен. Кызыт МарГУ-н общий да профессиональный образований факультетыште дизайнерлан тунемеш.
– 2018 ийыште ешна дене икымше гана Шем теҥыз воктеке поезд дене кудалынна. Лач тунам проводнице-влакын пашаштым ужынам да шкежат проводницылан пашам ышташ шонен пыштенам, – манеш П.Дмитриева. – Поезд дене кудалме годым пылышлан орава перкалыме йӱк солна, окна гыч сылне сӱретым ончен кудалат. Ик суткаште мыняр олам ужаш логалеш, кажныжын – шке вокзалже, моторлыкшо. Пассажир-влак дене мутым вашталтет, палыме лият.
Ынде кокымшо ий кеҥежым Полина поездыште пашам ышта. Шонымашкыже шуаш российысе студент-влак отряд, проводник-влак отряд полшеныт. Проводнице пашалан Йошкар-Оласе кӱртньыгорно резервыште тунем лектын. Полина Адлерысе резерв гыч пашам ышта, садлан кажне рейсше тиде ола гыч тӱҥалеш. Тений июнь гыч Санкт-Петербург, Моско, Мурманск олалаш кудалыштын, кызыт ынде Адлер – Йошкар-Ола рейсыштат пашам ышта.
– Тиде паша – моткоч неле паша. Поснак икымше кечын тургыжланенам, – ойла ӱдыр. – Ӧрдыж гыч ончымаште, проводнице билетым терга да, поездыш шичмеке, малыме арверым пуа гына манын шонаш лиеш. Такшым ме кажне пассажир ласкан миен шужо манын тыршена: чайлан эре шокшо вӱд лийшаш, чыла вере ару, вагоным эрыктышаш улына, кондиционерым эскерена, чайлан сатум ужалена, кажне станцийыште платформым почына, мучаш вагонышто пашам ыштыше проводнице кажне станцийым нарынче тисте дене «ужатышаш», а кастене – ош фонарь дене да ятыр молат. Койыш-шоктыш дене пеҥгыде лийман, вет корнышто могай гына еҥ ок вашлиялт. Кажнын койышыжым шотыш налын, ужын, умылен моштыман. Пашалан чулым лийман, иктаж умылыдымаш ситуаций гыч лектын моштыман.
Икымше рейсшым Полина кызытат сайын шарна. Ӱмаште 4 июньышто Адлер гыч Ставрополь ола марте кудалын. Чонышто тургыжланымаш лийын, а ушышто – моткоч шуко йодыш. Но ӱдыр лӱдын огыл. Ача-аважлан проводницылан пашам ышташ тӱҥалмыж нерген ойлымекыже, нуно тореш лийын огытыл. Вет нуно йочаштым изинек шкевуя илаш туныктеныт.
– Ончылгоч палемдыме каныш кече-влак уке улыт. Кунам кузе логалеш, туге канена. Сомыл шуко гынат, нойымашым ом шиж. Еҥ-влакат тӱрлӧ вашлиялтыт: иктышт эре кычалтылыт, весышт, мӧҥгешла, таум ойлат. Тыгайже годым чон куана. Тышке пашаш толмемлан ик татланат чаманен омыл. Пашаште тӱрлыжат лиеда. Теве икана йотэл гыч кок икшыван еш поездыш шинче, Мурманск марте ныл кече кудалман. Родо-тукымышт дене телефон дене йыҥгыртыме годым изи ӱдырышт пеш каласкала: «А ме кокымшо кече отельыште кудалына». Тидым кольымат, шыргыжалде шым чыте, – каласкала ӱдыр.
Полина паша деч яра жапыште мурым колышташ йӧрата, пӱртӱсыштӧ лияш келша. Жапше уло гын, иктаж олаш миен толеш. Телым, мутлан, Санкт-Петербургышто лийын. Ончыкыжым Полина университетым тунем лекташ да чонлан келшыше пашам муаш шона. «Кӧ пала, илышем ала проводнице паша денак кылдем», – манеш тудо. Тиде чолга марий ӱдырын тек чылажат шонен пыштымыж семын лиеш.