Тыге муралтен гармонист, самырык марий рвезе Игорь Горинов СВО-ш кайымыж годым.
Посна сарзе операций тӱҥалме годым тудо армийыште контракт дене служитлен. Садлан икымше кечынак СВО-ш колтеныт.
Игорь Горинов… Тудым шукын палена да шарнена. «Кугарня» газетын эртарыме «Какшан сер ӱмбалне» фестивальышкат выступатлаш толын ыле, вияш эфирышкынат «Марий мурсем» ансамбльын чолга участникше-влак дене пырля ушнен. Мемнан ВКонтакте группын видеообзорыштыжо ончаш лиеш. Шыман шыргыжал колтышо И.Горинов тачат – шинчаончылнем.
Самырык марий рвезе пытартыш жапыште пеш палыме еҥыш савырныш. Гармоньым кидышкыже кучен, тӱрлӧ вел марий калык семвлакым шоктымыжым, шке возымо мурыжо-влакым мурымым воткылыштат, тӱрлӧ мероприятийыштат ужынна. СВО-ш кайымекыже, передовойышто гармонь дене шоктен, йолташыже-влакым куандарымым адак интернет гоч эскеренна.
Но рвезе тушан вуйжым пышта манын, нигунам шонен огынал. 2024 ий 3 мартыште Донецк кундемысе Бердычи села воктенысе кредалмаште 23 ияш рвезын ӱмыржӧ кӱрылтын.
Лишыл еҥже-влаклан 22 мартыште веле тидын нерген каласеныт. А капшым Бердычим сеҥен налмеке веле луктын кертыныт. Тыге 29 майыште гына тудым пытартыш корныш ужатыме. Ик ий эртыш ош тӱня гыч кайымыжлан…
Игорь Горинов Параньга районысо Кугу Пумарий школышто тунеммыж годым эн ончычшым баян дене шокташ тунемын. Планшетыш клавиатурым качатлен налын. Ик могырыш – баянын пурла могыр клавиатуржым, весыш – шола могыржым. Школышто тӱҥалтыш класслам да музыкым туныктышо аваже шоктен ончыктен, вара рвезе почешыже клавиатурым темдыштын. Тыгак тунем шуын.
Гармонь декат чонжо шупшын. Ик концерт деч вара палыме гармонистше деч гармоньжым йодын. Тудын дене тунемын. Адак аваж деке эҥертен. Тыге кок арняште ялысе кужу муро семым шокташ тунемын.
Шке ялысе тӱвыра пӧрт пеленысе «Йывырте» ансамбльыш коштмыжат тидлан полшен. Вара, МарГУ-ш тунемаш пурымеке, вуз пеленысе «Мурсем» ансамбльыш ушнен. Вуз гыч кайымекыжат, ты коллективым вуйлатыше Родион Алексеев ӱжын гын, рвезе эре полшаш толын. Йолташыже-влак Александр Леонтьев, Александр Коновалов да тудо – кумытын пырля чӱчкыдын выступатленыт. Игорь гармоньым куча, Саша – гитарым, кумшо – тӱмырым. Але мӧҥгешла. Игорь марий калык муро-влакым шокташ тунемме дене чарнен огыл, тудо шкежат муро-влакым возаш тӱҥалын. Икмыняр руш мурым марлашке кусарен. Теве «Шем шинчам» («Черные глаза») тачат шукын йӧратен колыштына.
Школ деч вара Игорь Марий кугыжаныш университетыш физике да математике факультетыш тунемаш пурен. Но ик жап гыч тудым кудалтен да армийыш служитлаш каен. Вара ик жап Сирийыште лийын, СВО-ш колтеныт. Тушеч сусырген пӧртылын, контрактшат мучашке лишемын. Тетла рвезе тушко ок кай гынат кертеш ыле. Но…
Александр КОНОВАЛОВ, музыкант, йолташыже:
– Игорь дене чӱчкыдын пырля выступатлен коштынна. Тудын нерген сай шарнымаш гына кодын. Тудын пелен весела лийын, эре икте-весылан полыш кидым шуялтенна.
СВО-ш кокымшо гана каяш погынымыж годым тудлан ойленна: «Тый вет тушто ик гана лийынат. Ала тетла от кай». Но тудо вет броня гай. Мом шонен пыштен, тудым эре ыштен. Но ме мӧҥгӧ таза пӧртыл толеш манын мучаш марте ӱшаненна…
Людмила Васильевна, Игорьын аваже:
– Эргым шуко тӱрлӧ семым шоктен моштен. Могай чонжылан келшен, тугайым шке семынже тунемын. Тунемеш да «Авай, колышт ончо, кузерак шокта» манеш ыле. Южо вереже кузе чын шокташ кӱлмӧ шотышто ойым пуэнам. Икымше у гармоньым мый шочмо кечыжлан пӧлекленам. Кресачажын пуымо гармоньжо СВО-што йӱлен.
СВО гыч сусырген пӧртылмекыже, уэш тушко кая манын, ме паленат огынал. Кокымшо гана тарванымыжым ойленат огыл, эре огым манын, мыйым шыматен, йыштак кайынеже улмаш. Ава чоным ондалаш ок лий вет. Мый телефонышкыжо шыпак пурен ончальым да каяш шонымыжым пален нальым. Телефоныштыжо шке возымо мурыжо уло: «Куш пураш? Мом ышташ? Чон ӱжеш кучедалаш, Шочмо элым аралаш».
Эргым моткоч марий шӱлышан лийын. «Лийын» шомакым чылтак каласыме ок шу. Чон шортеш, ойгыра, но нимом ышташ ок лий. Тачат тудым вучен илем.
Алина ЕГОШИНА, М.Шкетан лӱмеш Марий драмтеатрын актрисыже, Игорьын кресаваже:
– Игорьын ачаж ден Саша пелашем (Марий самырык театрын директоржо Александр Бирюков. – Авт.) Шернур районысо Лажъял школышто ик классыште тунемыныт, изинек йолташ улыт. Ешаҥмеке, кугурак эргына-влак 2000 ийыште шочыныт, Игорь – 21 июльышто, Данила – декабрьыште. Кресава-кресача лияш темлымекышт, уло кумылын келшенна.
Игорьын Йошкар-Олашке университетыш тунемаш толмекыже, чӱчкыдын вашла ужына ыле. «Марий мурсем» ансамбльыш ушнаш темлышна.
Моткоч вучыдымын тунеммым кудалтен, армийыш кайыш, туштак контрактым подписатлыш.
Сирийыш миен толмекыже, отпускыш колтышт. У мурыжо-влакым ончыктыш, кечкуштат эре шокташак тыршен. А икымше гана гармоньым шоктымыжым иктаж 14 ияш улмыж годым колынам. Шкетан лӱмеш театр дене Кугу Пумарий школыш спектакль дене миенна, тудо автобусыш ужалтараш гармонь дене лектын. «Лиеш шоктен ончыктем?» – манеш. Тунам «Ялысе ӱдыр» мурым шоктен мурыш.
Адакат службыш кайыш, кресачаже гармоньым пуэн колтыш. Вара СВО-ш наҥгайышт.
Сусыргымо деч вара госпиталь гыч пӧртылмеке, тыште пашамат ыштыш, йолташыжвлак дене концерт денат кошто, тӱрлӧ конкурс ден слётыштат эре ончылно ыле. У гармонян лие, йоча годсо шонымашыжым шуктыш. Йырже йолташ-влак мӱкшла пӧрдыт ыле, моткоч поро, кумылзак, весела, воштыл колта, шоктен муралта!..
Угыч кая манын, икмыняр кече ончыч веле пален налынна. Мый тушто лийшаш улам, мане!
Уке манын, тачат огына ӱшане, пуйто службыштак, сар пыта, да тудат моло дене пырля мӧҥгӧ пӧртылеш.
22 мартыште Кугу Пумарий клубышто 14-35 ияш самырык гармоньчовлак коклаште Игорь Гориновым шарныме лӱмеш фестивальконкурс лиеш.
Тӱҥ приз – у гармонь!
Теат мийыза.
Еш альбомла гыч налме фото-влак.