42 тӱрлӧ сатум темлат

28 февральыште Медведево район Кузнецово селаште «Семёновский» племзаводым ыштымылан 60 ий темме лӱмеш торжественный мероприятий лийын.

Тиде озанлыкын пашаеҥже-влакым саламлаш Марий Эл Республикым вуйлатыше А.А.Евстифеев миен. «60 ий – чапле лӱмгече. Тиде тугай ийгот, кунам пашам иктешлаш да предприятийым вияҥдымаште тыршыше пашаеҥ-влакым шарналташ лиеш. Племзавод нерген ойлымо годым «передовой», «икымше», «эн сай» мут-влакым чӱчкыдын кучылтына», –  каласен республикым вуйлатыше.

        

1950-ше ийла мучаште Йошкар-Ола писын кушкын. Сандене, тушто илыше-влаклан кочкыш сатум ситараш манын, Марий АССР-ым вуйлатыше-влак  ола воктене совхозым почаш ойым пидыныт. Тыге 1960 ий 1 мартыште «Семёновский» совхоз шочын. Тудын составышкыже шым колхоз, Йошкар-Оласе ремонтно-технический станций, Медведево район Красный Мост посёлкысо «Озёрная» лудо ферме пуреныт. Совхоз республикыште тудо жаплан эн кугу ялозанлык предприятий лийын. Курал-ӱдымӧ мландыже 28 тӱжем гектарыш шуын. Озанлыкым вуйлаташ Кузнецово селасе школын ондакысе директоржо, «Заветы Ильича» колхозын председательже Сергей Жилинлан ӱшанат.

1965 ий 26 ноябрьыште совхоз вуйлатыше Сергей Жилинлан Социалистический Паша Герой лӱмым пуымо.

Совхозын тӱҥ направленийже – вольык озанлыкым вияҥдаш. 1969 ийыште тӱкан шолдыра вольыклан икымше механизироватлыме комплексым чоҥымо.  Лач тыштак икымше гана шке продукцийым перерабатыватлаш тӱҥалме. Кугурак ийготан еҥ-влак треугольник форман тетра-пак пакетысе тамле шӧрым кызытат шарнат. Тиде жапыштак совхоз шӱшмӱйым ышташ тӱҥалын.

Ялозанлык пашаште кугу сеҥымашыш шумылан 1971 ийыште совхозым Ленин орден дене наградитлыме.

Производство вияҥме дене мер паша да культур паша ышталтыт: тӱвыра пӧртым, школым, йочасадым, пашаеҥ-влаклан илаш пӧрт-влак чоҥымо.

1970-ше ийлаште «Семёновский» деч «Озёрная» птицефабрике, «Азановский» птицесовхоз, «Большевик», «Суртовский», «Овощевод» совхоз-влак ойырленыт. Икмыняр гектар мландым Марий совхоз-техникумлан да уэш чоҥымо «Акашевская» птицефабрикылан пуымо.

1980-шо ийла мучаште совхоз эн кӱкшӧ производственный показательыш шуын: 1986 ийыште кажне гектар гыч 43,8 центнер пырчым  налме, а 1988 ийыште кажне ушкал деч шӧр лӱштыш 4867 кг шуын.

XX курымын индешлымше ийлаже ялозанлыклан шуко нелылыкым конден. Республикна мучко тиде жапыште ятыр колхоз петыралтын. «Семёновский» совхозланат илен лекташ моткоч йӧсӧ лийын. Парымым петыраш манын, кажне тылзын 100 вуй вольыкым шыллан колтеныт. 2002 ийыште кок тӱжем ушкал гыч 800 гына кодын.

Тиде предприятийым утараш манын, совхозышко вес вуйлатышым, А.С.Козыревым, ӱжыт. Александр Сергеевич тудо жапыште «Победитель» колхозым вуйлатен, тыгодымак «Марийское» ЗАО вуйлатышын алмаштышыже лийын. Тыге 2002 ий 28 январьыште «Семёновский» племзавод ЗАО-н генеральный директоржо А.С.Козырев лиеш.

«Семёновский» племзавод кажне кечын 90 тонн шӧрым лӱштен налын, ужала. Ончылнышт задаче – 100 тонныш шуаш.

2002 ийыште племзаводышто 800 вуй ушкал лийын гын, кызыт – 3500 утла. Тудо жапыште 3,8 тӱжем гектар мландым курал ӱденыт гын, кызыт – 18 тӱжем гектар курал-ӱдалтеш.

Ончыкылан план кугу. Медведево районысо Азаново селаште шукерте огыл ачалыме ондакысе чыве вӱташте вашке роботизироватлыме икымше ферме почылтеш. 280 ушкалым 4 робот пукшаш да йӱкташ тӱҥалеш.

Кызыт предприятий ялозанлык пашам вич муниципалитетыште шукта. Районлаште производство пашам гына огыл вияҥда, тыгак ялласе калыкын илышыжым саемда.  Пример шотеш Шернур район Кугэҥер ялым каласаш лиеш. Производство объектым ыштыме деч посна тыште кочмыверым, кевытым почмо. А тидлан 350 млн теҥгем кучылтмо.

«Семёновский» племзаводын кумыс фермыже, шкенжын кинде заводшо, йӱштӧ отжим йӧн дене пайдалерафинироватлыме огыл нӧшмӱйым ыштыме цехше улыт.    

Кызыт озанлыкыште 600 утла пашаеҥ тырша. Тылзаш кокла пашадар – 37 тӱжем теҥге, а тений 40 тӱжем теҥгеш шушаш.

                

Кевытлаште «Семол» марке дене 42 тӱрлӧ кочкыш продукций ужалалтеш.