20 ий — марий калык дене пырля

Тений 1 июльышто Марий Эл Радион шочмыжлан 20 ий темеш.

Чесле пайрем

Тиде чапле датым тудо йӱлаш пурышо концерт дене пайремла. Лӱмгече сынан мероприятийым тений Йошкар-Оласе «Марий Эл» Ий полатыште 19 июльышто эртарат.

Кок шагат утларак шуйнышо концерт ойыртемалтше лийшаш. Кажне мурымо выступлений годым куштышо-влак лектыт: кызытсе стиль дене, эстраде сынан, марий калык куштымашан… Зритель-влак олыкмарла, курыкмарла, татарла мурымашым колыт. Вет радиоштат нине йылмыла дене передаче-влакым ямдылат.

Концертлан эн волгыдо номер-влакым ойырымо, кажныжлан экраныште видеом ончыктат, профессионал йӱк ден светомузыко. Тидыже Марий Эл Радион кӱкшытшым пеҥгыдемда.

Эҥертыш да йолташ,

Шкешотан сеҥымаш!

Кызыт Марий Эл Радиолан тӱҥ редактор семын Владимир Матвеев вуйын шога, а шкеже тушто 18-ше идалык тырша. Лачак тудын дене марий калыкын йӧратыме радиошкыжо савырныме, 20 ийыште сомылжым саемдыме, чыла марий еҥ колыштын кертме йӧным ыштыме да моло нергенат мутланышна.

Ты жапыште Марий Эл Радио ятыр профессионалым куштен. Таче нуно шке сомылыштым Российысе радиопашаеҥ-влак дене иктӧр шуктат. А финн-угор тӱняште тыгай куатан да кумдан палыме улмышт дене кугешнаш гына кодеш.

Тӱҥ пашаеҥ семын Владимир Матвеев, Александр Веткин, Марина Глушкова, Жанна Фёдорова, Кристина Быкова тыршат. А молышт договор почеш пашам ыштат.

В.Матвеевын мутшо почеш, кызыт «Марий Эл Радион» коллективше самырыкемын толеш. Кеч Марина Глушкова, Сергей Карпов, Мурызо Эчан, Ирина Якаева 20 ий тыште тыршат. Нунын деке самырык-влакат ушненыт: Кристина Быкова, Алевтина Бокова, Виктория Мамаева, Дима Веденькин, Талвий Абрамов. А эше мынярын ондак тышке корным такыртеныт?!

Ты радио икмыняр тӱжем марий еҥлан эҥертышыш да йолташыш савырнен, ятыр еҥым мурызо тӱняш лукташ полшен, тыгодымак марий эстрадын вияҥмашкыже кугу надырым пыштен. Тудо кажне ийын шке йырже марий калыкым чумыра: шке лӱмгечыжым кумдан пайремлыме дене пырля «Идалыкысе муро» да моло пайрем лӱмешат мероприятийым пӧлекла.

Марий Эл Радиом кумда эл мучко шарен, йотэллаштат тудым колышт кертмылан куанаш да кугешнаш гына кодеш. Тидым В.Матвеев марий калыкын кугу сеҥымашыжлан шотла. Кечеш кум шагат дене кум гана эфирыш лекме деч тӱҥалын сутка мучко эфирым налмыж да FM диапазоныш лектын кертме марте ошкыл. Икмыняр ий гыч республикысе чыла районымат авалтен налын. Тыгодым технически могырым тыршымаште Андрей Чемышев ден Михаил Пироговын надырыштым палемдыман. А Наташа Пушкинан чолга койышыжо ятыр инициативылан негызым пыштен.

Марий радио ден телевиденийым калык шижын да йодын илен. Тидым ыштен кертмылан Марий Эл Правительствылан да Тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствылан тауштыман. Интернетыште онлайн-трансляцийым, приложенийым ыштыме, телеграм каналышт уло. Чыла иктешлаш гын, 100 тӱжем наре колыштшо ден ончышо погына. Тынар аудиторий дене Марий Эл Радио республикыштына эн ончыл верым айла.

Конкурс, акций…

Володя, кызыт чесле пайремланда ямдылалтыда? Могай тудо лиеш?

Тидлан ончылгочак ямдылалташ тӱҥалынна. Лӱмгече концерт чаплырак лийшаш. Тидын лӱмеш идалык тӱҥалтыш гычак шуко конкурсым, акцийым эртарена.

Иктыже – «Мый радиовӱдышӧ лийнем» проект. Тыште кеч-могай кумылан ийготан еҥ, мемнан деке толын, шкем терген кертеш. 30 утла еҥ возалтын ыле. А кызыт моло еҥым колыштын, кажне кечын гаяк ешаралтыт. Нуно пашана неле манын умылен каят: сай йӱк лийшаш, диалект деч кораҥын, марла чын ойлыман, лудын-возен моштыман да молат. Утларакшым ме записьым ыштена, а южыжо вияш эфирышкак лектеш.

Весыже – Воштылчык кече (1 апрель) вашеш «М» буква дене возен колташ, «Мыгыль-мугыль» конкурсыш ушнаш темленна. Тынар шуко оҥай историй пурен. Тиде у огыл, но эше икымше гана эртарыме годым тынар чот шуко да ойыртемалтше паша-влакым колтеныт ыле. Вара «П» буква дене возаш йодынна. «Ончыко» журналышкат савыктышна. Тидыже еҥ-влакым кугу творческий пашашке шӱкалын, сандене мыланнат чот келшен.

Кумшо – такмакче таҥӱчаш. Ондакат колыштшо-влакнам такмакым шонаш таратенна ыле.

Ойыртемалтше идалык

Лӱмгече идалыкыште Марий Эл Радио шке эфиржым тӱрлӧ семын пойдараш тырша. А тений тудо Сеҥымашлан 80 ий темме дене иктеш толын. Сандене радиошто «Курымашлык полк» акцийым увертарыме. Тушко еҥ-влак родо-тукым фронтовик-шамыч нерген каласкалымашым мыланна шке йӱкышт дене возымо записьым колтат. Тыгайже кечеш куд гана лектеш. А 9 майыште да 22 июньышто кече мучко нунын пашашт йоҥгеныт.

Ме ужына: Марий Эл Радио пӧлек денат куандарен мошта.

Ме коллективна дене иктаж-могай проектым тарватена да илышыш шыҥдарынена гын, «Марий Эл Телерадио» тӧнежым вуйлатышына Ирина Фоминых уло кумылын полша. Лӱмгечыналан велосипедым, ушан колонкым да моло кугу пӧлекым налаш йӧным ыштыме. Кызыт нуно ятыр конкурсышто модылтыт. Вет ме шке колыштшо ден ончышына-влакым пагалышаш улына. Таче марте иктаж 300 пӧлекым кучыктенна. Чыла тидыже ончыкыжым пашам ышташ кумылаҥда да шулдырым пуа.

Ме коллеге-шамычлан ончыкыжымат калык верч тыршаш, тудын дене пырля лияш тыланена. Тек Марий Эл Радион ӱмыржӧ кужу лиеш!

Эльвира Терентьева.

И.Речкинын да Радион архивше гыч налме фото-влак.