31 майыште Эрик Сапаев лÿмеш опер да балет театрыште «Чумбылат кӱдыратле» опер-мистерийын премьерыже лие. Тиде – чыла шотыштат ойыртемалтше да ушеш кодшо паша.
Кугешнаш, шонкалаш таратыше, ӧрыктарыше, шинчалан у семын койшо да пылышлан палыме да палыдыме семын йоҥгалтше, марий калыкын патырлык историйже дене палдарыше музыкальный произведений. «Чумбылат кӱдыратле» оперын авторжо – Марий Эл Республикысе сымыктышын сулло деятельже, композитор Эллина Архипова.
Тудын дене мутланышна.
— «Чумбылат кӱдыратле» оперым возаш шонымаш кузе лектын?
— Тиде шукертак лийын. Эргым-влакын изи улмышт годым ме еш дене Чумбылат курыкышко кумалтышыш икымше гана миенна ыле. Мый тушто ик гана веле лийынам гынат, волгыдо шарнымаш шуко ийлан чонештем кодын: тудо верын вийже, энергетикыже, кумалтышын поэзийже, эмоций да кумалтышын действийже. Но тунам мый Чумбылат нерген возаш шонен омыл ыле. Тудо жапыште «Алдиар» оперым возенам.
«Чумбылат кӱдыратле» опер марий калык онын илыш корныж дене кумдан палдара. Мый кумдан палыме преданийлан эҥертенам: Чумбылат Немда эҥер сер воктене шочын-кушкын, патыр лийын, шке калыкшылан полшен. Талешке колымекшат, марий-влакым аралаш мутым пуэн.
Анатолий Спиридоновын «Югорно» эпосшо кугу полышым пуэн. Тудым марий йылмыш кусарыме текст моткоч келшен. Ты текст дене культурологий шанче доктор Галина Евгеньевна Шкалина ден поэтессе Надежда Геннадьевна Никитина пашам ыштеныт. Пырля ыштыме сомылын лектышыжат тӱвыргӧ лие.
— Тендан у пашадам могай жанрыш пурташ лиеш?
— Тудым кузе гына огыт ман: симфонически-вокальный, хоровой, пластический, световой действий, опер-мистерий. Чынак, Чумбылат волгыдылыкым ончыкта. Тудо волгыдыжым, тулжым калыклан конда.
— Кузерак Те шке пашадам сценыште вашлийында?
— 31 майыште премьерышке мый тыглай ончышо семын толынам. Шканемат оҥай ыле. Тӱҥалтыш гыч мучаш марте куанен ончышым. Чыным ойлаш гын, мый постановко пашам виктарен, терген шоген омыл. Утларакше партитурлан тургыжланенам. Сцене гоч шке пашам ончаш моткоч пайдале: у шонымаш, умбакыжат возаш (вес пашалан) у образ-влак шочыт, у сем – возымо пашалан полшышо вий. Кагазыште возымо – икте, а сценыште тудо вес шӧрын гыч коеш.
— Оперым руш артист-влак марла мурат. Нунын мурымаштышт руш акцент шокта. Тендам тиде аптыранаш огеш тарате?
Тичмаш интервьюм 11 июньышто лекше газетыште лудса.