100 ияш ветеран, ончылнет вуйнам савена!

7 майыште ме, «Кугарня» газетын пашаеҥже-влак, КУГУ ОТЕЧЕСТВЕННЫЙ САРЫН ВЕТЕРАНЖЕ Василий Филиппович Филиппов деке унала мийышна. Йошкар гвоздике да тутло торт дене саламлышна, тынысле илышна верч да шуктымо пашажлан тауштышна.

Ты кечын лекше газет номернан ик геройжо лач тудо лийын. Лудса — «Кугарня» газетыште 100 ияш лӱмгечыштым пайремлаш вашкыше моло герой нергенат.

 

Василий Филиппович 25 октябрьыште 100 ийым тема. Тудо Волжский район Усола Корамас ялеш шочын. Изинек йӧсым чытен лекташыже шуко логалын. Сталинын вуйлатыме неле жапыште ешыже тӱрлӧ вере шаланен. Тунам ачажым, колхозышто ревизионный комиссийын председательжым, лагерьышке колтеныт, акажым – райрӱдыш медпашаеҥлан. А аваже ӱмыр лугыч лийын.

1937 ийыште шым классым пытарымеке, Козьмодемьянскысе педучилищыште тунемаш тӱҥалын. А 1941 ий 4 майыште Василий Филипповичым салтакыш налыныт. Тудо Йӱдвел кундемышке служитлаш логалын.

«Тушко, Баренцево теҥыз воктеке, «Ленинград» корабль дене каенна. Шуко чыташ пернен. Кажне кечын 6 шагат эр гыч 8 шагат кас марте неле пашам ыштенна: кувалде да колун дене кӱм тыгыдемденна, лакылашке да канавылашке тыгыде кӱм оптенна, самолёт-влаклан волен шинчашышт сер воктенысе полосам тӧремденна. Вучыдымын сар тӱҥале. 22 июньышто 5 шагат эрдене ме шучкын шергылтше да лӱйкалыме йӱкеш помыжалтынна. Кӧ кушко мошта – тушко куржын. 10 минутышто мыняр ойгым чытыме: йырваш колышо да эмганыше-влак киеныт», – шарналта В.Филиппов.

Илен кодшо-влакым Мурманск олаш наҥгаеныт. Василий Филипповичым педучилищым тунем пытарымыжлан кӧра полкысо школышко тунемаш колтеныт.  Куд еҥан отделенийым вуйлаташ ӱшаненыт.

Сарыште икмыняр гана сусырген. 1942 ий телым немыч снарядын осколкыжо вуйжым сусыртен. А ончыл подразделенийышке боевой оружий боеприпас-влакым шупшыктымо да ачалыме мастерскойын полкышкыжо логалме годым ик заданийым шуктышыжла кылмен черлана, контузийым налеш да дивизионный медсанбатышке логалеш. Йӱдвелне Василий Филиппов 1942 ий 1 июль марте служитлен, «За храбрость» медаль дене наградитлалтын.

Вара Саратов кундем Вольск оласе Йошкар Армийым химически аралыме училищыште тунемын. 1943 ий августышто тудлан младший лейтенант званийым пуэныт. Прибалтийский фронтышто, 145-ше посна стрелковый бригадыште связь офицерлан служитлымыж годым шучко бойыш логалын. Тушто пел кид копажым йомдарен. 1944 ий июньышто, госпиталь гыч лекмеке, шочмо кундемышкыже пӧртылеш. «Большевик» газет редакцийыште ответственный редакторлан пашам ыштен, партийный школышто, варажым пединститутышто тунемын.

Тудо Морко посёлкысо школым ик жап вуйлатен. Пединститутышто дипломым налмеке, Йошкар-Оласе 6-шо №-ан школышто директорлан ыштен. Лу ий, 1952-1962 ийлаште, 6-шо да 15-ше №-ан школ-влакым вуйлатен. Аспирантурышто тунемме да диссертацийым аралыме деч вара шуко жап Марий политехнический институтышто (МарГТУ-што) философий кафедрыште доцент лийын, научный коммунизм кафедрым вуйлатен. КПСС-ын Марий обкомын внештатный лекторжо да республикысе научно-методический «Знание» обществын вуйлатышыже лийын. Пенсийышке лекмеке, Киевысе традиционный огыл медицине институтым тунем пытарен.

Василий Филиппович возкалаш йӧрата. Тудын 10 повестьше, 10 пьесыже, 30 утла ойлымашыже улыт.

2007 ийыште В.Филлиповлан «Патриот Родины» медальым да Марий Эл Республикысе Кугыжаныш Погынын Почётан грамотшым пуэныт.

2005 ий 9 майыште Сеҥымашлан 60 ий темме лӱмеш Парадыште Москосо Йошкар Площадьыште сарын ветеранже-влак коклаште гыч Карел да Икымше Прибалтике фронтлаште кредалше Василий Филиппович Филиппов лийын.

Материалым Марина Богданова ямдылен.

Снимкылаште: Корреспондент-влак Эльвира Ендылетова (Терентьева), Зоя Тимофеева (Висвис) да Валентина Семёнова.