Кызыт поро кумылан еҥ-влак, СВО-лан кертмышт семын полшаш тыршат. Школлаште, тӱвыра пӧртлаште, йочасадлаште да кугыжаныш моло тӧнежлаште гуманитарный полышым погат. СВО-што улшо боец-влаклан вургемым, кочкыш йӧрварым да моло арверым Украиныш колтат.
Поро паша ушен
Теве Йошкар-Олаште илыше Карина Карнавская, гуманитарный полышым поген, шкеак Украиныш намиен толын. Кок йочан, самырык ӱдырамашын вий-куатшылан, южгунамже, ӧрат. Тудын пелашыже – запасыште офицер. Россий армийыште 16 ий служитлен. 2022 ийыште капитан званий дене запасыш лектын да гражданкыште тыршаш тӱҥалын. Ты ийынак шыжым мобилизацийым увертарымек, повестке толын. Тудлан Ульяновскышто батальоным командоватлаш ӱшанат. 2023 ий тӱҥалтыште моло салтак-влак дене пырля боевой действий кайыме верыш колтеныт. Тушто тудо штурмовой бригадым вуйлата. Тусо 300 еҥын илышыж верч мутым куча.
– Пелашемын подчиненийыштыже Мордовий, Чуваший, Марий Эл гыч салтак-влак улыт. Нунын пелашышт, авашт мыйым шке кычал муыныт. Мыйын гоч шочмо еҥышт шотышто иктаж-мом пален налмышт шуын. Тыге кылна пеҥгыдемын. Мордовий Республикысе волонтёр-влакын чатышкыштат мыйым ушеныт. Туштыжо кок-кум тӱжем дене поро кумылан еҥ-влак улыт. Волонтёр-влакын чатышт верысе кугыжаныш кучемысе орган да Правительстве дене пырля пашам пырля ышта. Украиныште улшо бригаде-влакын йодмашыштым нуно Правительстве кӱкшытыштӧ писын да чолган решатлат. Тидыже салтак-влаклан кӱлеш полышым жапыштыже колташ сай йӧным ышта, — каласкала Карина.
Шуко полыш погынен
Карина икымше гана гуманитарный полышым У ий деч ончычак поген, Ульяновскыш шкеак намиен. Тидланже тудо ончычсо паша верышкыже, Йошкар-Оласе 43-шо номеран «Жар птица» йочасадыш коллегыже-влак деке лектын, Йошкар-Оласе 31-ше номеран школыш, «Доверие» реабилитацийым пуышо рӱдерыш, частный организацийлашке полышым йодын лектын. Тунам самырык ӱдырамашлан ятыр еҥ вашештен, тидланже тудо кажныжлан таушта. Тылеч вара Украиныш салтак-влаклан мо кӱлешым лӱмын ямдылыме списке почеш погаш тӱҥалын. Тунамат пырля пашам ыштыме ончычсо коллегыже, тунемшыже, туныктышыжо, йолташыже-влак, родо-тукымжо полшеныт.
– Полыш шагал огыл погынен. Оксамат колтышо ятыр лийыныт. Тудын дене фронтлан генераторым, бинокольым да моло кӱлешан арвер-влакым наледенна. Тудо салтак-влаклан миен шужо манын, СВО кайыме кундемыш шкеак тарваненам. Грузым наҥгаяш кугу машинам кычалынам. Йошкар-Оласе шыл комбинат мыланем Саранск марте грузым наҥгаяш газельым пуэн, корно роскотымат шкеак тÿлен. Тушечын Мордовий Республикысе волонтёр-влакын грузым шупшыктышо машинашкыже оптенна. Тыге водитель, Мордовий гыч ик волонтёр да мый корныш тарваненна.
Лийын тиде…
Южгунамже илышыште тӱрлӧ случай чылт киносо гай. Воронеж областьыш шумеке, гуманитарный полышым наҥгайыше газельын ораваже пудештын, ала-могай шапашужашыже йӧршеш шаланен лектын возын. Но ӱдыр-влак тыштат шотым муыныт. Нуно соцсетьысе «Надёжный тыл», «Вместе мы – сила!» волонтёр-влакын группышкышт полышым йодын возеныт. Волонтёр-влак тыманмеш ӱдыр-влак дене кылым ыштеныт, могай шапашужашым налын кондаш кӱлмым умылкаленыт. Пиалешышт, кевытыште нунылан келшыше шапаш икте веле кодын улмаш. Тудым волонтёр-влак Воронеж ола гыч кандаш шагат жапыште такси дене намиен шуктеныт. Чыла роскотым шке ӱмбакышт налыныт.
– Кутырен келшыме верыште салтак-влак дене кандаш шагат кастене вашлияш лийынна. Нуно мемнан деке передовой гыч лӱмын миеныт. Но корнысо тыгай томашалан кӧра ме тушко куд шагат эрдене веле миен шуынна. Тушто лу шагат кас гыч куд шагат эр марте – комендантский шагат: еҥ-влаклан ты жапыште уремыште кошташ огеш лий. Кудалмына годым фарым йӧртенна, интернет уке, корным огына пале. Йӱдым икмыняр военный машинам вашлийынна, нуно мемнам шогалтеныт, ты жапыште кудалышташ огеш лий манын вурсенытат. Мемнам мӧҥгеш КПП-ш колтеныт, туштыжо эр марте вучаш йодыныт.
Эрдене верысе завод деке миен лектынна. Тушто ик еҥ мыланна тудо кундемлан келыштаралтше интернетым ыштен пуэн. Тыге навигаторышто кӱлеш маршрутым келыштаренна. Кутырен келшыме вер деч тораштак лийын огынал улмаш, 15-20 минутышто тушко миенат шуна. Рвезе-влак мемнам вученыт. Гуманитар полышым кастене боец-влакын грузовой машинаш оптен, передовойыш ужатенна, а шкеже мӧҥгӧ тарваненна.
Тусо сӱретым ужмеке, чоным, чынже денак шӱлык авалта. Сӱмырлышӧ пӧрт, йöрлшö пушеҥге, шаланыше танк да молым шинчавӱд деч посна ончашат огеш лий. Мыняр самырык еҥын ӱмыржӧ тыште кӱрылтын? – Каринан каласкалымыжым колыштмо годым чоныштем ойлен моштыдымо шижмаш озаланыш.
Сарын кочо тамже
Самырык ӱдырамаш пелашыжын кок тылзыште вашталтмыжым шке шинчаж денак ужын. Тудо кӱчык жапыште эшеат чот чалемын, каҥгештын. Но шонымо семын, чон почын мутланен шинчылташ жапышт лийын огыл. Вет нунылан грузым боец-влакын машинышкышт опташ кÿлын.
– Тусо ситуацийым шке шинчам дене ужын ом тол гын, очыни, омат ӱшане ыле дыр. Тушто чынже денак моткоч шучко. Мый умылем, мемнан геройна-влаклан куштылго огыл, сандене ме нунылан кертмына семын полшышаш улына. Черетан тыгай полышым поген, уэш тушко каяш шонем. Боец-влаклан сусыргышо салтак-влакым кредалме вер гыч лукташ УАЗ машина, вашталтыш вургем да моло ӱзгар-влакат кӱлыт. Садлан мый кундемыштына илыше кажне еҥым ты поро пашашке ушнаш йодам. Лач пырляште веле ме виян лийына, осалым сеҥен кертына! – мутланымашнам кошартыш лӱддымӧ да йӧратыше Карина.
Очко
Полшаш шонышо-влак 2202206243669483 номеран СБЕРБАНК картыш, «На благотворительность» але «На Победу» манын палемден, оксам колтен кертыт.