Виче вӱдшӧ йогалеш, Изи пушым йоктара…

 

Тыге марий такмакыште муралтеш. Изи пуш – изи паша,  тудо кугум ышташ тарата. Теве ты чолга марий ӱдырамаш Алевтина Курочкинам (ӱдыр фамилийже Музурова) Виче кундемыште марий-влак шуктымо пашажлан кӧра палат да пагалат.

Кугу Руялын ӱдыржӧ

А.В.Курочкина Марий Турек район Кугу Руял ялыште шочын-кушкын. Куд ияш марте марла гына мутланен. Ачаже гармоньым шоктен, аваже марий мурым мурен… А вара нунын ешышт Тюмень областьышке илаш куснен. Руш йылмым палыдыме ӱдыр 1-ше классыш тунемаш каен. Тунам Владимир Николаевич ден Юлия Абрамовналан Аля ӱдырыштым рушла туныкташ логалын.

Вара еш мӧҥгеш шочмо кундемышкыже толын. 8-ше классым Алевтина Сысоево школышто тунемаш тӱҥалеш. 1983 ийыште 10-шо класс деч вара Йошкар-Олашке культпросветучилищышке библиотекарьлан тунемаш пура. Ныл ий гыч Киров область Вӱрзым район Чаранур ялыш Алексейлан марлан лектын. Тушто библиотекыште, клубышто пашам ыштен. 1994 ийыште Курочкинмыт ты районысо Ашлань селашке илаш кусненыт. Алевтина тусо психиатрический больницыште медсестралан пашам ыштен. Ты эмлымвер петыралтмеке, 2005 ийыште еш Уржум олашке илаш кая да кызытат тыштак ила.

Курочкинмыт

Алексей пелашыже – профессийже дене бульдозерист. Икмыняр ий ончыч Шем теҥыз гоч Крымыште кӱварым чоҥымаште пашам ыштен. Кызыт тудо Сызрань ола воктене Юл гоч кӱварым ыштымаште тырша.

Курочкинмыт кум эргым ончен куштеныт. Кугуракше, Андрей, ачаж дене пырля тыгак Крымысе кӱварым чоҥен. Тудо крановщик. А кызыт Андрей Моско областьыште коронавирусный рӱдерым чоҥымаште эрже-касше пашам ышта. Ешыж дене Киров олаште ила. Кыдалаш эрге, Владимир, Уржум олаште ила. Сварщик. Ик жап МЧС-ште пашам ыштен. Но аварийыш логалмылан кӧра мӧҥгыштӧ шинча. Роман Уржум оласе 3-шо №-ан школышто физкультурым туныкта.

А.В.Курочкинан ныл уныкаже кушкеш. «Кум ӱдыр уныкам марла мурат да куштат. Нунылан марий йылмым Интернет дене туныктем, муро-влакым марлашке кусарем. Ӱдыр-влак уло кумылын колыштыт. Марий йылмым арален кодымо нерген ойлымо годым пашам шке еш гыч тӱҥалман. Икшывем-влак дене тидым ышташ нелырак, вараш кодынам, сандене уныкам-влак дене марла кутыраш тыршем, марий мурым туныктем», – манеш тудо.

Тукым гыч тукымыш

«Марла ом кутыро, но умылем. Марла мурем да куштем. Тиде мастарлык, очыни, тукым гыч тукымыш куснен толеш. Кочам, Николай Андрианович Музуров, Кугу Отечественный сарыште лийын, финн да япон-влак ваштарешат кредалын, кум сарым эртен. Тудо гармонь, балалайке, гитар дене шоктен да шкеак мурен. Ачамат гармоньым шокташ тунемын. Кокам Зоя Поликарповна Михеева 80 ийым темен гынат, кызытат «Савак кундем» ансамбльыш коштеш. Эргым-влак кокла гыч Андрей шкеак гитар да гармонь дене шокташ тунемын», – каласкалыш Алевтина Владимировна.

Мер паша

«2013 ий декабрьыште «Кировская искра» райгазетыште увертарымашым ужынам. Тушто краеведческий тоштерыште марий калыкын погынымашыже лиеш манын возымо ыле. Погынымашыш миенам. Тушто Александр Фёдорович Петрушин дене палыме лийынам. Тунам марий калыкын национально-культурный автономийжым ышташ пунчална, «Уржум мари» лӱмым пуышна, 23 еҥан советым сайлышна, ик идалыклан планым ыштышна. Мыйым секретарьлан сайлышт, – умбакыже ойла землячкем. – А 2014 ийыште ме «Сай мотор, Уржум!» икымше смотр-конкурсым эртарышна. Тылеч вара районышкына тӱрлӧ коллективым концерт дене ӱжаш,  Марий касыш погынаш тӱҥална. Тыге марий калыкым изиш помыжалтарышна».

Тений февральыште «Уржум мари» мер ушемын вич активистшым Марий калыкын XI погынышкыжо делегатлан сайленыт. Тиде – мер ушемын председательже А.Ф.Петрушин да секретарьже А.В.Курочкина, Виче марий-влакын фольклорыштым чумырышо да нуным сценыште мурышо В.М.Аникеева, Кугу Рой тӱвыра пӧртын «Ӱжара модеш» фольклор ансамбльжым вуйлатыше В.П.Тимофеева да Поса тӱвыра пӧртын методистше З.Р.Петрова.

«Уржум вел»

«Уржум вел» ансамбльым А.В.Курочкина вуйлата. Тудым «Уржум мари» мер организаций ныл ий ончыч чумырен.

Ты жапыште коллектив 50 утла концертым ончыктен. Шке районысо ялла деч посна Малмыж, Кильмезь, Лебяжье, Вятско-Полянский районлаште лийын. Виче кундемысе «Вместе Вятка», «Адриада Вятки», «Венок дружбы», «Вятская лапоть» конкурс ден фестивальлаште участвоватлен. Тылеч посна коллектив областной да Йошкар-Оласе Пеледыш пайремыште, Ӱярняште, «Марла мурена, куштена» фестивальыште, Акпатыр пайремыште мастарлыкшым ончыктен.

«Сай мотор, Уржум» смотр-конкурс деч посна автономий 2016 да 2018 ийыште «Яндар памаш» йоча фестивальым эртарен. А.Курочкинан мутшо почеш, кызыт лач ты кок мероприятийым йомдарыман огыл, тыгак марий тӱвырам, йӱлам, йылмым аралаш тӱрлӧ семын тыршыман.

Эльвира Терентьева.