Тыгай журналист кызыт шагал

Юрий Русановым (1968-2015) шарналтен

«Кугарня» газетыште 30 ий жапыште ятыр еҥ пашам ыштен. Кажныже шке семынже ойыртемалтше. Но кажныже чонжо дене шке газетна верч йӱлен, нунын кокла гыч иктыже Юрий Русанов. Тудо редакцийыш 1991 ий июльышто толын да 1997 ий марте пашам ыштен.

Александр Абдулов, газетын икымше тӱҥ редакторжо: «Юра мемнан деке университетыште тунеммыж годымак тольо: Юрий Григорьев, Михаил Матвеев, Анфиса Чикаева дене пырля. Студент лийыныт да тунамак пашам ыштеныт. Газет лекташ тӱҥалын веле ыле, ме «Кугарням» пропагандироватлен коштынна: гитар дене шоктеныт, муреныт, калык дене кутыреныт. А вара, тунем пытарымеке, Русановым штатышкак нална.

Тудо оҥай, ойыртемалтше, неординарный журналист ыле. Шуко журналист семын мом каласет, тудым гына возен огыл, а теме-влакым шке кычалын. Ойыртемалтшым. Вигак палаш лийын: ты статьям Юрий Русанов возен. Икана пален налын: Морко районышто ала-могай ялыште ӱдырамаш шӱгарлаште ила. Марийжын шӱгарже воктене омашым ыштен да тушеч ок кай. Тидын нерген материалым ыштыш. Тудак Миша Матвеев дене пырля мурызо Раисия Петряеван тюрьмаште ватыжым пуштмылан шинчыше марийжын дневникшым ала-кушто верештын, да тудым печатлышна. Шукын ты материалым йӧратен лудыт ыле, но еҥ-влакын тӱрлын ойлымыштлан, вурсымыштлан кӧра вара тудым савыктымым чарнаш вереште. 1993 ийыште октябрьыште Москошто путч лийме годым Юрий Москошко лектын кайыш. А вет тушто пуштынат кертыт ыле. Тыгай ойыртемалтше материалже тудын шуко лийын. Марла моторын возен, предложений-влакым шке семынже ойыртемалтын кучылт моштен. Марий журналистикын йылмыжым тудо чот пойдарыш.

Моткоч талантан журналист ыле, тыгай-влак кызыт моткоч шагал улыт.

Юрий Русановын пелашыже Нина Русанова: «Тудо изиж годымак почеламут-влакым возен, садлан журналистикыш вучыдымын толын огыл. Чыла тиде тудын вӱрыштыжак лийын, манаш лиеш. Шукыжым мӧҥгыштӧ йӱдым возен. Ме тунам тӱшкагудышто иленна: эргына, мый мален колтена, а Юра текстым воза. Тунам диктофон, компьютер лийын огытыл, кагазеш ручка дене сераш кӱлын. Юран тыгай койышыжо ыле: мом оҥайым шоҥго-шамыч деч але уремыште колеш, эре кагазеш возен шында. Вара ты ой-влакым текстыштыже але вуймут семын кучылтеш. Садлан тудын кажне текстшын вуймутшо ойыртемалтше лийын.

Тудо шуко шонен коштеш, возымо статьяже-влакым уэш пачаш лудеш да тӧрла ыле. Юра галочке верч возаш тӧчен огыл, а чылажымат чон вошт колтен, калыклан умылаш лийшын сераш тыршен.

Юрий Русановын лишыл йолташыже, бизнесъеҥ Вячеслав Воронцов: «Тудо моткоч кӱчыкын, но раш ойла ыле. Утларакшым паша шотышто кутыренна. Нигунам кычкырен, туманлен огыл. Шкенжым кучен моштен. Лишыл йолташнам шарнаш манын, лӱмын Русановын грантшым ышташ шонена. Тидлан положенийым ямдылыман, закон почеш келыштарыман. Ме каена гынат, ты премий кодшо. Тений икымше гана тудым Шкетан лӱмеш театрын тӱҥ режиссёржо Роман Алексеевлан кучыктышна. Чылажымат шотыш кондена гын, вара ты премийым ойыртемалтше еҥ-влаклан кучыкташ тӱҥалына: театрыштат, журналистикыштат.