Оршанке район Кугу Ӧрша ялыште илыше Елена Леонидовна ден Александр Иванович Рыбаковмыт шым икшывым ончаш налыныт. Тений нуно ешге Чебоксар олаште эртаралтше «Успешная семья Приволжья» конкурсышто марий койышым ончыктеныт.
Ныл ӱдыр
Вате-марий 20 ий ваш келшен илат. Ончыч пу пӧртышт лийын, варажым кок пачашан кермычан пӧртым нӧлтен шынденыт. Изирак вольыкым, казам, чывым, тыгак, мо оҥайже, павлиным ашнат. Пакчасаскам шуко шындат. Кеҥежым пакчаштым, кудывечыштым тӱрлӧ сорт роза, лилия, хризантеме-влак сӧрастарат.
Александр Иванович ты кундемыштак шочын-кушкын. Оршанке посёлкысо педколледжыште физкультурым туныктышылан тунем лектын. Кугунур, Тошто Крешын школлаште йоча-влакым спортлан шӱмаҥден. Но илыш тудым вес пашашке конден. Ик жап каменщик лийын. Тазалык начареммылан кӧра кызыт пашам огеш ыште. Пелашым Оршанке посёлко гыч марлан налын.
Елена Леонидовна – повар-кондитер. Оршанке посёлкысо «Оршанский Хлеб» ООО-што мастерлан коло ий ыштен. Но йоча-влакым ончаш кӱлешат, кок ий ончыч паша гыч каен.
Вате-марий ныл ӱдыран улыт. Кугуракше, Александра, марлан каен, Озаҥыште ила. Юля тений Волгатехышке тунемаш пурен. Арина 6-шо классыште, Полина 1-ше классыште тунемыт.
Эргым вученыт
Ачалан эрге икшыве кӱлын. Шуко йочам ончаш тунемше улыт, сандене Рыбаковмыт еҥ икшывым ашнаш налыныт. Нуно чылаже 9 икшывым: шкеныштын кок ӱдырыштым да эше йочапӧрт гыч налме 7 икшывым – ончат. Чыланат Кугу Ӧрша школышко тунемаш коштыт.
2018 ийыште ийготыш шудымо-влаклан пӧлеклалтше «Журавушка» социально-реабилитационный рӱдер гыч Андрей ден Ольгам ешышке конденыт.
«Еҥ икшывым налме шотышто эн ончыч Александра ӱдырем дене кутыренна. Варажым тидын нерген пелашемлан ойленам. Тореш ыш лий. Ик эргым налаш кутырен келшышна. Но Андрейын эше Ольга акаже лийын улмаш. Сандене икте-весыштым ойыраш огыл манын, шошым ме когыньыштымат мӧҥгӧ кондышна. Тунам Андрей 4, Ольга 6 ияш лийыныт. Марий улыт, койыш-шоктышышт ласка. Ака-шольым вигак йочасадышке колтышна.
Йочапӧртыштӧ илен тунемше лийыныт, тушто нунылан чыла ыштен пуэныт. Сандене шукыжым моштен огытыл, эркын дене пашалан шӱмаҥденна. Кызыт пеш полышкалат. Тунемме шотышто Оля изиш почеш кодеш, туддене шуко шинчылташ логалеш. А Андрей сайын тунемеш», – ойла Елена Леонидовна.
Визытын – у ешыште
Эргылан пырля модын-куржталаш, чоным почаш йолташ кӱлын. Тыгак вате-марий эше ик эрге икшывым налаш шоненыт. Но 2019 ийыште нуно Волжск оласе йочапӧрт гыч вич икшывым конденыт.
«Нине икшыве-влак ик еш гыч улыт. Саша ӱдырем «Вич икшывым садак нигӧ огеш нал. Айда налына» манын пелештыш. Туддене мыят келшышым. Кызыт Диана 8-ше, Витя 5-ше, Вова ден Кристина 2-шо, Даша 1-ше классышке коштыт. Тыршен тунемыт. Витя шотышто гына нелылык лектеш. Тудо куштылго программе дене шинчымашым налеш. Эрге-влак тыматле, ласка улыт. Нине икшыве-влакын авашт дене чӱчкыдын мутланат. Южгунам авашт мемнан деке толын кая», – манеш Е.Рыбакова.
Спортым йӧратат
Рыбаковмытын йочашт чыланат спортым йӧратат. Нуно школысо тӱрлӧ секцийышке коштыт. Поснак туризм дене чот заниматлат.
«Диана, Ольга, Кристина, Арина туризм, футбол секцийлашке коштыт. Арина писын куржталыштеш, ече дене талын коштеш. Кроссышто чӱчкыдын таҥаса. Тений сентябрьыште Оршанке районысо «Нацийын кроссшо» таҥасымаште тудо икымше верышке лектын. Икана пошкудо ялыште эртыше биатлонышто ончыл верым налын. Андрей, Вова, Витя туризм дене заниматлат, футболла модыт. А Даша ден Полина усталык шӱлышан улыт, нуно Оршанке йоча усталык рӱдерыш куштымаш кружокышко коштыт. Даша районысо йоча усталык пӧртысӧ «У Мурочки» театр студийыште мастарлыкшым нӧлта», – каласыш Е.Рыбакова.
Марий калык дене палдареныт
Кок ий ончыч Рыбаковмыт приёмый еш-влаклан пӧлеклалтше республикысе конкурсышто мастарлыкыштым ончыктеныт да кокымшо вер дене палемдалтыныт. Тыгак спорт дене кылдалтше номинацийыште сеҥышыш лектыныт. Тунам нунылан холодильникым пӧлекленыт. А тений Елена Леонидовна ден Александр Иванович шке да ончаш налме йоча-влак дене Чебоксар олаште «Успешная семья Приволжья» конкурсышто таҥасеныт. Нуно 7-ше верыш лектыныт. Тушто марий калыкнан муро поянлыкше дене палымым ыштеныт, сылне куштымашым ончыктеныт.
«Ты конкурсышко ушнаш Оршанке районысо опеке да попечительстве органыште темленыт. Эн ончыч отборочный этап шкенан республикыште онлайн йӧн дене эртен. Тушко вич приёмный еш гына ушнен. Ме мыскара сынан руш куштымашым видеош войзен колтенна да икымше верышке лектынна. А 7 июльышто Чебоксарыште выступатленна. Конкурс кум кече шуйнен. Ме марла куштенна, муренна, шочмо кундемна нерген каласкаленна, тыгак еш илышнам сценке дене модын ончыктенна. Пӧлек шотеш мыланна 10 тӱжем теҥгеаш сертификатым кучыктеныт», – мане озавате.
Пашалан кумылаҥдат
Рыбаковмыт йоча-влакым пашалан изи годсек кумылаҥдат. Ӱдыр-влак ава пелен лияш тыршат. А эрге-влак ачашт воктене шогылтыт: УАЗ-ик машин дене шудым шупшыктат, артанаш пум оптат, машиным тӧрлаш полшат. Кеҥежым пакчаште чыланат шӱкшудым кӱрыт, вӱдым шават.
«Икшыве-влакым ончаш тунар неле огыл. Чыланат мутым колыштшо, тыршыше улыт. Кажне ийын 8 Март пайрем годым мӧҥгыштӧ мыланем изирак номерым ямдылат. Тунам, нуным ончен, кумылем тодылалтеш, шинчавӱд лектеш», –ойла Елена Леонидовна.
Еҥ икшывым ончаш налаш поро, яндар чонан, волгыдо шонымашан лийман. Рыбаковмыт вате-марий лач тыгай улыт. Нелым-йӧсым шоныде, вачӱмбакышт кугу ответственностьым налыныт. А икшыве-влак, илен толын, садак ача-авалан тауштат.