Волжск оласе ӱдыр Софья Козлован усталык корныжо Республикысе Курчак театр дене кылдалтын. Тыште самырык актрисе нылымше ий чон йӱлен модеш, ончышо-влаклан куаным конда.
Изинек сценыште
Софья Волжск оласе 9-ше №-ан школышто шинчымашым поген. Изинек спортлан кумылаҥше лийын, но вара театр деке шӱмаҥын.
– Кокымшо гыч индешымше класс марте Волжск оласе тӱвыра пӧртыш театральный студийыш коштынам. Тушто ме «Айболит», «Волк и семеро козлят», «Цветик-семицветик», «Гадкий утёнок», «Не хочу быть собакой» да моло спектакль-влакым ончыктенна. Тыгак кушташ да мураш туныктышо студий-влак дене пырля Йоча-влакым аралыме тӱнямбал кечылан пӧлеклалтше кугу мероприятийым кажне ийын эртаренна.
Икана Пенза областьыш Заречный олаш «Театральные витражи» конкурсыш миенна. Тушто Россий гыч йоча театральный студий-влак ушненыт, ме Ксения Драгунскаян «Все мальчишки – дураки» спектакльым ончыктенна. Тыге шкенам у кӱкшытыштӧ тергенна.
Тылеч посна Йошкар-Олаште эртаралтше сылнын лудмо конкурсыш шуко гана ушненам. Сандене портфолиом тӱрлӧ диплом ден грамотлан поян, – палдара С.Козлова.
Школ деч вара Софья профессий шотышто шуко шонкален огыл. Тудо И.С.Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш курчак театрын актёржылан тунемаш пурен.
– Экзаменым кучымо годым оҥай случай лийын. Мый икмыняр басньым, прозым, мурым ончылгоч ямдыленам, а куштымаш нерген ала шоналтен омыл, ала монденам. Но мыйын гай икмыняр еҥ лийын. Мом-гынат ончыкташ кӱлын, сандене ме ик марий мурым чӱктенна да пырля кушташ тӱҥалынна, движений-влакым куштымо годымак шонен луктынна. Номерна туныктышо-влаклан моткоч келшен, нуно мемнам пырля пашам ыштымыланна мокталтенытат, – шарналта ӱдыр.
Софьян студент пагытше веселан да пайдалын эртен. Туныктышо-влак тӱрлӧ театр гыч лийыныт. Тунемме жапыштыже студентлан Санкт-Петербург гыч толшо режиссёр А.Стависский дене пашам ышташ пиал шыргыжалын. Тыге Софья «Гуси-лебеди» да «Серебряное копытце» спектакльлаште модын.
Паша аланыште
Курчак театрын сценыштыже С.Козловам «Аленький цветочек» «Бармалей», «Весёлое путешествие», «Винни-Пух», «Йÿксалче» («Песни небесной птицы»), «Калиф-аист», «Русалочка», «Семья для мамонтёнка», «Панночка», «Прекрасное далёко» да моло спектакльыште ужаш лиеш.
Спектакль жапыште актёр-влак моткоч шуко пашам ыштат. Нуно ик роль гыч весыш писын куснат, ик-кок реплике жапыште ик вер гыч весышке миен шуыт, кугу кӱкшытыштӧ верланыше декорацийыштат шогаш огыт лӱд. Но чыла тиде ончышо-влакын шинчашкыже огеш перне.
– Ты пашаште тӱрлӧ вашталтыш чӱчкыдын да вучыдымын лийын кая. Сандене ме тидын деч огына лӱд, кеч-могай ситуацийлан ямде улына. Мутлан, репетиций годым ик реплике сайын лекше манын, ме тудым 2-3 шагат дене «тӱен» кертына. Тыгак спектакльым шындыме годым мыланна мутым пуат, ме лудына, роль шотышто каҥашена. Тидын годымак курчак-влак дене модшаш, нунын деке тунем шушаш улына, а нуно спектакльым ончыктымо деч 2-3 кече ончыч гына ямде лийыт. Лиеш тыгай, кунам кулис шеҥгеч иктаж реквизит дене лекшаш улат, а саде реквизит сценыште кия. Вара тушто модшо актёрым шижтарет да пӧртылташ йодат. Икманаш, сценыште тӱрлӧ экшык лийын кая. Но нуно мыскара йӧре нелылыкым чыташ полшат, вес гана тыгай йоҥылыш деч утлаш туныктат, – палемда актрисе.
Угыч – студент корныш
Паша коклаште Софья тунемынат шукта. Тудо Санкт-Петербург оласе Российысе кугыжаныш сценический искусство институтышто курчак театрын актёржо пӧлкаштыже кокымшо ий заочно шинчымашым пога.
– Шукерте огыл телымсе сессий мучашлалтын. Тудо кум арня шуйнен. Икымше арнян ме лекцийым колыштынна да зачёт ден экзаменым сдатленна, кокымшо да кумшо арнян практике ужашлан тӱткыш ойыралтын. Ме гапит (тростевой курчак) дене тӱрлӧ этюдым ончыктенна.
Тыгак сессий гыч сессий марте мыланна мӧҥгысӧ пашам ышташ кӱштат. Тыге мый да эше ик самырык актёр Андрей Макаров дене гапит да перчаточный курчакым шке гыч ыштенна. Тыште мыланна бутафор-влак полышкаленыт, – ойла Софья.
Шкештат тунемыт
Актёр сай да уда койышан персонаж-влакымат модын моштышаш.
– Положительный геройым модаш куштылгырак, тудын шонымашыже, пашаже раш, а отрицательный геройын образшым чоҥаш нелырак, но оҥай.
Спектакль гоч ме ончышо-влакым иктаж-мо шотышто шоналташ таратена, но шкежат тидлан тунемына. Мутлан, мыйын тӱняончалтышем «Прекрасное далёко» угыч шындыме спектакль вашталтен. Тушто мыят модам. Спектакльыште илыш да колымаш, колымо деч вара илыш нерген теме-влакым нӧлталме, – ойла С.Козлова.
Тӱрлӧ койышан ончышо-влак
Ныл ий жапыште Софья ятыр кундемыш гастроль дене миен коштын. Тиде – Киров, Козьмодемьянск, Моско да Курган олала.
– Икана республикышкына Ульяновск ола гыч режиссёр толын да «Семья для мамонтёнка» спектакльым шынден. Тушко шке кундемысе мыскара-влакым пуртен. Сандене мемнан ончышо-влаклан ты мыскара-влак келшен огытыл. А тиде спектакльымак ме вара Ульяновскышто ончыктенна, тушто гын залыште эре воштылмаш шоктен, – мане актрисе.
Кызыт самырык актрисе 10 тылзаш да кугурак икшыве-влаклан «Снег» спектакльын премьержылан ямдылалтеш. Тудым 1 мартыште ончыктат.