Пеленже наҥгаен

Изиэм годым мемнан ялыште 85 ияш Тымапий кочай илен. Капшым эре рыҥ кучен, тояшкыже пырт гына эҥертен. Пеш поро кумылан, весела гармоньчо лийын. Суртшын кок велныже тудын гаяк ийготан, шкет кодшо Проска ден Марья ковай-влак иленыт. Шоҥгыеҥ-шамыч чӱчкыдын вашла унала коштыныт, шокшо кечын теҥгылыш легылден шинченыт, самырык пагытыштым шарналтеныт. Ме, ньога-влак, нуным ончен, шке семын воштылынна, шоҥго качын кок таҥже уло манынна. Нуно мемнан шомаклан сырен огытыл, шыргыжалыныт гына.

А ик кечын Тымапий кочай пӧрт гыч кечыгут лектын огыл. Марья ковай, ала-мо тугай лийшашым шижын, Проска деке ошкылын. Нуно коктын кочай деке миеныт, а тудын капшат йӱкшен улмаш. Кочайын икшывыже лийын огыл, садлан тудым уло ял дене тоенна.

Ынде пӧрт воктене теҥгылыште ковай-влак йокрокланен шинченыт, пуйто чынжымак лишыл родыштым але таҥыштым йомдареныт.

Ик жап гыч Проска ковай ял калыклан увертарыш:

Вашке мыйынат черетем шуэш. Кодшо йӱдым омсашкем пуйто ала-кӧ тӱкалтыш. «Кӧ тушто коштеш?» йодмемлан иктат ыш пелеште. Шоҥгыеҥ-влак деч колынам ыле, тыгай годым ны омсам, ны окнам почаш огеш лий. Вакшышыштем шыпак кийышым. Вара окнаштем чылтак Тымапийын тояж гай койо. Товатат, налаш толын улмаш.

Ойлымыжо семынак ковай шуко ыш иле. Тудымат Тымапий кочай воктене поген оптышна.

Марья ковай ынде йӧршеш шкет кодо. Молгунамсе семын уремыш лекмымат чарныш. Икана кӱтӱ пурымо деч вара авам деке шӧрлан тольо да ойлыш:

Марина, колен колтем гын, лишыл родем тыяк веле улат. Чиен вочшаш вургемем клатыште, шондыкыштак ямде.

Ала-мом ойлыштат, Юмо мыняр пӱрен, илыман, – вашештыш авам.

Палем, илышаш кечем койын кӱчыкемеш. Кодшо йӱдым Проска ден Тымапийым ужым. Коктын пеш кидым рӱзат, айда тол, тыште пеш ласка манын ӱжыч.

Кум тылзе гыч Проска коваят колен колтыш.

Ялыште тыге ойленыт: Тымапий кочай пеш йорга качымарий улмаш, кок «таҥжымат» пеленже наҥгайыш.

Светлана, Кужэҥер район.