Мураш гына тӱҥалше самырык еҥ-влакым кызыт чӱчкыдын вашлийына. Таче тендам тӱҥалше эше ик мурызо, Параньга район Усола ялын ӱдыржӧ Аэлита Бирюкова, дене палымым ыштена. Октябрьыште тудын «Улам ӱшанле» икымше мурыжо лектын.
Усталык паша
Мураш йӧртыме кумыл южгунам шкеак шыргыктен лектеш. Усталык пашаш ушнаш тарата. 23 ияш Аэлита Бирюковат тений кеҥежым мураш утыр кумылаҥын. Тидлан тудо марий мурызо Марина Садован студийышкыже вокал занятийышкыже икмыняр тылзе коштын да мастарлыкшым нӧлтен. Тидыже мурым лукташ шонымашым пеҥгыдемден. «Улам ӱшанле» мурым поэтессе Христина Александрова ден семмастар Станислав Устюгов возаш полшеныт. Таче ВКонтакте соцкылыште тудын вучымо икымше мурсаскажым колышташ лиеш.
– Мураш йӧратыме кумыл, очыни, тукым деч куснен. Мыйын кочам ден ковамат мураш-кушташ йӧратыше лийыныт. Нуно ик сӱанымат, пайремымат коден огытыл, манаш лиеш. Ачамын изаже, тыгак ачам гармоньым сайын шоктен моштат. Алексей шольымат артист кушкеш. Тудо Йошкар-Оласе Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжын Калыкле сымыктыш гимназийыштыже (ончыч Президентский школ-интернат маналтын) тунемеш. Гармоньым, баяным, аккордеоным шокта.
А мый музыкальный корно дене каен омыл гынат, мураш эре йӧратенам. Усола клубышто выступатленам, Параньга школышто куштымаш кружокыш коштынам.
Кызыт кок шочшан ава улам. Эргым-влакым малаш пыштыме годым муралтем. Лач тунам мураш, калыкым куандараш кумылем лектын. Ты шонымашым илышыш пурташак шоненам.
Икымше мурым лукташ, мутат уке, лӱдмашан ыле. Могай тудо лиеш, калык кузе вашлиеш – тӱрлӧ шонымаш ушышто пӧрдын. Ты пашалан кеҥежымак пижынам. Жап ситыдымылан кӧра шыжым веле лукташ логале. Моткоч йывыртенам, лишыл, родо-влакемат куаненыт. Вет тидын нерген шукын пален огытыл: изирак пӧлек лийын. Ончыкыжым эше сайракын мураш тунемме шуэш. Тыгодым марий мурым веле огыл, тыгак руш муро-влакым лукнем. Но тидлан шуко жап кӱлеш, – мане А.Бирюкова.
Муро тудлан куатым пуа, ӱшаным ешара. «Мурым колышт, чонат лыплана, кумылат нӧлталтеш», – манеш Аэлита. Марий эстрадыште тудлан эн чот Володя Матвеевын мурыжо-влак келшат. Ончыкылан тӱрлӧ сынан мурым, тыгак такмакым, лукташ шона. Семмастар-влак дене кылым ышташ кумылжо уло.
Икымше муро Аэлиталан усталыкым вияҥден толаш, кунам-гынат кугу сценыш лекташ ӱшаным пуа. Тудын мутшо почеш, мурым Марий Эл радиошко пуымо.
Тӱҥалтыш уло гын, паша ушнен толеш. Уста еҥын але чыла ончылно, сандене репертуарат, илен-толын, пойдаралтеш, калык коклаштат палыме лиеш манын ӱшанена.
Бухгалтер, менеджер, вуйлатыше….
А.Бирюкова МарГУ-што экономист, бухгалтер профессийлам налын, вара Шернур район Торешкӱвар ялыш марлан лектын. Пелашыжын ачаже Андрей Бирюков 2019 ий годсек Шернур посёлкышто комбикормам ямдылыме цехым куча. Тудын пашажым Аэлита вораҥдарен колташ полша: бухгалтерлан, менеджерлан тырша.
Сӱретла, гитарым шокта
Аэлита ачаж семынак сӱретлаш кумылан. Чон йодмо почеш тӱрлӧ сынан сӱретым ышта. Тудо пӱртӱсым, эн чот теле касым, картиныште почын пуаш йӧрата. Теле пагыт самырык еҥым поснак сымыстара, сӱретлаш кумылым луктеш. Тачылан икмыняр сӱретше уло, южыжым тудо пӧлек шотеш пуэн.
А гитарым шокташ Аэлита эше 13 ияшак тӱҥалын. Тунам икымше гана ачаж деч ты семӱзгарым йодын улмаш. Кидыш кучымеке, интернет полшымо дене шкеак шокташ тунемын. Еш, паша шукылан кӧра кызыт ты семӱзгарым пешыже кидышкыже ок нал. Но ончыкылан уэш шокташ да мурылан шкеак семым возаш тӱҥалнеже.
Аэлита Бирюковалан усталык корнышто сай лектышым, калык пагалымашым да шуко-шуко мурым лукташ тыланем.