Мӱкшлан поян Кадрек ялыште

В.Манаеван фотожо

Татарстан Республик Агрыз район Кадрек ялыште мӱкш гай пашаче, мураш-кушташ йӧратыше еҥ-влак илат. Тораште улыт гынат, марий шӱлыш туштат озалана. Тидын шотышто шукертак чумырымо «Кадрек сем» ансамбль чот тырша, марий муро поянлыкым, куштымашым арала, кушкын толшо тукымым марий шӱлышеш кушта.

Татарстан кундемыште Кадрек ял Удмуртий воктене верланен. Кум меҥге утла гыч Одо кундем тӱҥалеш. Райрӱдӧ, Агрыз ола, марте 43 меҥге (машина корно дене каяш гын, 63 меҥге) лиеш. Озаҥ олашке каяш 300 меҥгым эртыман.

 Вольыкым ашнат…

Вич уреман Кадрек ялыште 176 суртышто 407 еҥ ила. Ялыште ялсовет, тӱвыра пӧрт, йочасад ден тӱҥалтыш школ, ФАП, почто, икмыняр кевыт улыт, кажне манме гай суртыш вӱдпуч ден газпуч пурат. Колхоз шукертак шаланен гынат, еҥ-влак тӱрлӧ вере пашам ыштат. Пӧръеҥ-влак кугу олалашке кудалыштыт, шке ялысе ик амалкалыче дене пасу пашам ыштат, чодырам руат, пилорамыште тыршат. Ятырын шке районысо ик фермыш пашам ышташ кудалыштыт. Ӱдырамаш-влак пошкудо Менделеевск районышто улшо Ижевке селасе «Ижминводы» санаторийыште тыршат.

Йоча шагаллан кӧра ынде кумшо ий школышто тӱҥалтыш классла марте гына туныктат. Школ пелен йочасад верланен. Тӱҥалтыш класслаш кызыт 11 йоча коштеш гын, йочасадыш – 5. Варажым икшыве-влак пошкудо Кучук школыш тунемаш каят.

Ялысе калык вольыкымат ашна. Кӱтӱш 40-50 ушкал лектеш. Кок ушкал дене ончышо-влакат улыт. 53 суртышто мӱкшым кучат. Тыге мӱйым шкан ситарат, ужалашат луктыт Шуко самырык еҥ Ижевск, Набережный Челна олалаште ила.

«Кадрек сем» ансамбль

Ты кундемыште 1989 ийыште «Кадрек сем» ансамбльым чумырымо. Таче марте тудо тӱзланен, вияҥын толын, репертуаржым пойдарен. 1992 ийыште коллективлан калык лӱмым пуымо. Тачысе кечын тудын тӱҥ составыштыже – 25 еҥ. Чыланат талантан, мураш-кушташ тале улыт. Ты ансамбль пелен «Спутник» йоча коллективым чумырымо. Тушко 13 йоча коштеш.

Тений Йошкар-Олаште эртыше Пеледыш пайрем «Кадрек сем» ансамбль дене лишкырак палыме лияш йӧным ыштыш. Кажныж дене чоным почын мутланаш мыланем кугу куан ыле. Кутырымо диалектыштат, чийыме вургемыштат вестӱрлӧ, сылне мурен-куштымашыштат ойыртемалтше.

Кадрек ялыште шочын-кушшо Мария Михайловна Артемьева ты ансамбльын эртыме корныжым сайын пала. Вет тудо 27 ий Кадрек тӱвыра пӧртым вуйлатен, ансамбльыште мурен-кушта. Сулен налме канышыш лектын гынат, тӱвыра илышыжым монден огыл. Тачат тудо коллективын ик эн чолга участницыжлан шотлалтеш.

Умбакыже 23 сентябрьыште лекше номерыште лудса.