Морко посёлкышто илыше Владимир Макаровын кид-йолжо тӱрлӧ пашалан толеш. Пӧръеҥ чоҥымо пашаштат мастар, электрикын сомылжымат ышта, эше тудо пу гыч тӱрлӧ мотор арверым пӱчкеда. Тиде кидпашаже шкаланже веле огыл, молыланат куаным конда.
Икана Макаровмыт деке уна-влак толмеке, пӧръеҥ нунылан шке кидпашажым пӧлеклен. Ик ӱдырамашлан аистым кучыктен, кайыкын нерыштыже – вӱдылкаште кийыше аза. Владимир вара гына пален налын: кок йочан ӱдырамаш шукертак кумшо икшывым ышташ шонен. Ик ий гыч саде ӱдырамаш йыҥгыртен да ава лиймыж нерген куанле уверым каласен. Тылеч вара Владимирым ужмыж годым тудо кажне гана таум каласа.
Моско гыч – шочмо кундемыш
Владимир Макаров Морко район Олыкъялыште шочын. Изиж годым кум шочшан Макаровмыт еш Морко посёлкыш илаш куснен. Школ деч вара рвезе Марий радиомеханический техникумын студентше лийын. Тушко тунемаш пураш рвезылан тукым изаже каҥашым пуэн, «Радиоаппаратостроение» специальность дене ятыр вере пашам ыштен кертат, паша деч посна от код манын ойлен. Тиде специальностьшо рвезылан армийыштак кӱлеш лийын – связистлан служитлен.
Армий деч вара В.Макаров Москош чоҥымо пашаш кудалыштын. Туштат Владимирын моштыдымо сомылжо лийын огыл: плиткым оптен, штукатуркым ыштен, электрикат лийын. Мастар кидан рвезым вашке шекланеныт да Моско воктенысе ик унагудыш пашаш ӱжыныт. В.Макаров тушто оралтым обслуживатлышылан кум ий ыштен.
Москош пашаш кудалыштмыж годымак В.Макаров ешым чумырен. Диана пелашыже – Кугу Шале ял гыч. Самырык-влакым соцкыл ваш ыштен. Владимир Дианан лаштыкшым муын да тудлан возен колтен.
– Апрельыште соцсетьыште возкалаш тӱҥалынна, сентябрьыште загсыш йодмашым пуэнна, а ноябрьыште сӱанымат ыштенна. Диана тыматле койыш-шоктышан, умылен моштышо, пашам йӧратыше, – ойла Владимир.
Кызыт Макаровмыт ешыште кум икшыве кушкеш. Ульяна нылымше классыште, Матвей икымше классыште тунемыт, Виктория йочасадыш коштеш. Ульянан шочмыж годым Владимир эше Моско кундемышкак пашаш коштын, тушто ик жап ешге иленыт. Икшывылан йочасадыш каяш жап шуынат, Макаровмыт Морко посёлкыш илаш кусненыт. Кызыт Владимир магистральный газопровод шотышто посёлкысо линейно-производственный управленийыште пашам ышта, Диана – ик ужалыше рӱдерыште ужалышылан.
Шке пӧртыштӧ
– Кокымшо икшыве шочмеке, ава капитал окса дене пӧртым налаш шоненна. Келшышым муын огынал, садлан Морко посёлкыштак мландым налынна да вес ийынже чоҥымо пашам тӱҥалынна. 2021 ийыште шке пӧртышкына илаш кусненна, – каласкала пӧръеҥ.
Пӧрткӧргыштӧ отделкым Владимир чыла шкеак ыштен. Кӱварым ырыктыме системым келыштарен, ламинатымат шарен, пырдыжым штукатуритлен, обойым пижыктен, пластик окнам шынден.
– Олаште илымем шуын огыл. Москошто, вара Моско воктене ятыр ий пашам ыштенам. Тушто йӱдшӧ-кечыже илыш шолеш, еҥ-влак пуйто огытат мале. Студентем годымат Йошкар-Олаште кум ий иленам. Уке, ола илыш мыйынлык огыл, шуко пачашан пӧрт пачерыште мыланем шыгыр. Шыпым йӧратем, пӱртӱс дек лишкырак лийнем. Изирак гынат, шке мланде, пӧрт, озанлык – теве мо мыланем куаным конда. Эрдене кынелын, кудывечыш лектам, кече шинчам йымыктара, кайык-влак мурат, оҥ тич яндар южым шӱлалтем… Тидым пиаллан шотлем. Дианаланат тыгай илыш утларак келша, олаш илаш куснымо нерген пелашем мутым ик ганат луктын огыл. Олаш каныш кечылан миен толына, кинотеатрыш але кевытлаш пурен лектына, – каласкала В.Макаров.
Чывыжат, кроликшат…
Шке пӧртым чоҥен шуктымеке, Владимирлан пуйто ала-мо ок сите гай чучын. Тыге ӱмаште отпускшо жапыште вӱтам нӧлтен шынден. Тушто чыве ден кроликым ашна.
– Чывым ашнаш шукертак шоненам. Соцсетьлаште ола гыч ялыш илаш куснышо, вольыкым ашныше еҥ-влакын лаштыкыштым ужынам да тиде пашалан кумылаҥынам. Авам йошкар чыве-влакым ашна. А мый тӱрлӧ тӱсан-влакым налынам. Ончыч 10 чывым кондышым. Нуно ошо, канде, кына, чевер тӱсан муным мунчаш тӱҥальыч. Вара эше икмыняр чывым ешарен нальым. Кызыт вӱташте 27 чывым да кок агытаным ашнем. Муным шкеат кочкына, утыжым палыме-влаклан ужалена, йодын толшо-влак эре улыт. Муным ужалымаш пайдам конда мо манынат йодыт. А мый шке семынем шотлем: тылзыште 400 наре муным мунчат, тушеч 100 наре муныжым шке кочкына, молыжым ужалена. Тугеже чывылан кормам наледыме, электротуллан тӱлымӧ роскотым сурткайык петыра, – мыскараш кусарен, каласкала суртоза.
Чывым кузе ашна, нунылан мом пукша – Владимирын соцсетьысе лаштыкысе фото-влак гыч палаш лиеш. Телым сурткайыклан витамин утларак кӱлеш, садлан пӧръеҥ пырчым лӱмын шытыктара да озымым пуа. Але южгунам ковыштавуйым чӱҥгашышт кылден сака. Кевытыште лум лӱмын налын пукша. Тыге чыве телымат кажне кечын мунча. Кеҥежым да шыжым Макаровмыт бройлер урлык чывым шыллан ашнат.
Эше вӱташтышт 17 кролик уло.
– Шолдыра вольыкем уке гынат, вӱташте тошкышташ келша. Эрдене кынелын, кролик ден чывым пукшем, вӱдым пуэм. Кастене паша деч вара адак вольык деке лектам. Икшыве-влак воктенем пӧрдыт, кажныже полшынеже. Тыгай годым нойымат мондалтеш, кумыл нӧлтеш, – манеш В.Макаров.
Ачаж гай мастар кидан
Пу гыч мотор арверым Владимир яра жапше годым пӱчкеда. Тиде кидпашалан ачаж деч тунемын. 1990-ше ийлаште кевытлаште сатум пешыже налаш лийын огыл. Владимирын ачаже паша деч вара мебельым ямдылен. Пӧръеҥ прихожийым, кухньым, ӱстелым, стенкым ыштен. Рвезе ачаж пелен шогылтын, ончен, шкежат пу гыч пӱчкедаш тунемын.
Кызытсе паша верыштыже В.Макаров ӱзгарым аралаш яшлык-влакым, полко-шамычым да молымат келыштарен.
Йочасадыш тӱрлӧ оҥай модышым, янлык фигурым ямдыла, кажне ийын идалыкын символжым ыштен пуа. Тений телым ятыр кормушкым ыштен да икшывыже-влак дене конкурслаш ушнен. Ойыртемалтше кормушкышт дене Макаровмыт эре ончыл верыш лектыт. Шошылан пӧръеҥ икмыняр шырчык омартам ыштен.
– Паша лектышем ойыртемалтше лийже манын тыршем. Когартен, мотор сӱретым келыштарем але иктаж фигурым пӱчкын луктам. Теният икмыняр ойыртемалтше шырчык омартам ямдылен сакенам. Ачам нуным ужын да, кайык-шамыч лӱдаш тӱҥалыт, тыгайыште пыжашым огыт опто манын, койдарен каласен. Но кок кече гычак у илыме верлаште шырчык-шамыч мураш тӱҥальыч, – шыргыжын каласкала Владимир.
Каныш кечылам Макаровмыт пырля эртарат. Кызыт пакчаште сомыл ятыр, изижге-кугужге тушто тыршат. Вашке – Владимирын отпускшо. Тиде жаплан пӧръеҥ ик кугу пашам мучашлаш шонен пыштен – йоча-влаклан модашышт площадкым ыштен пытараш.
Еш альбом гыч налме фото-влак.