Марий сымыктыш тӱняште Людмила Матвееван лӱмжым шукын колыныт, очыни. Тудо уста кидмастар: крга, тӱрла, курчакым ышта. Лачак курчакше-влакым Йошкар-Оласе калык прикладной усталык тоштерыште ятыр гана выставкыш чумырен. Пашаже-влак оҥай, шкешотан, илыше гай улыт, садлан кажне айдемын кумылжым савырат.
Людмила Матвеева Йошкар-Олаште шочын-кушкын. Н.К.Крупская лӱмеш Марий кугыжаныш пединститутышто общетехнический дисциплиным да трудым туныктышо специальностьым налын. Ынде 34 ий оласе 3-шо №-ан школышто йоча-влаклан технологий предметым туныкта, калык усталыклан шӱмаҥда.
– Людмила Ионовна, Те моткоч мотор курчакым ыштеда. Кунам тиде пашалан кумылаҥында?
– Курчак-влакым ынде ятыр ий ыштем. Ожнысек курчакым модыш семын веле огыл кучылтыныт. Руш да марий культурыштат курчакын илыш йӱлаште рольжо кугу лийын. «Стулбушка» калык курчак, мутлан, аралтыш семын шотлалтеш. Тудым лапчык гыч ыштат да имым огыт кучылт. Тыгай курчакым йошкар шӱртӧ дене пӱтырат. А ме палена, йошкар тӱс –шинча вочмо, локтыш деч аралтыш. Садлан «Столбушка» суртышто лийшаш.
Пытартыш кум ий текстильный интерьерный курчакым ыштем. Тудым ямдылаш ятыр жап да чытыш кӱлыт. Эн ончыч куэмым шуылн ямдылыман. Вара кажне ужашым посна ургыман, кӧргышкыжӧ синтепоным шӱшман. Тиде але пел паша веле. Но лачак тыгай курчакым йоча-влак утларак йӧратат.
– Пашадам ыштыме годым могай куэмым кучылтыда?
– Вискозо, порсын, атлас куэм-влак келшат.
– Марий калык тувыран ятыр курчакда уло…
– Интернетыште, книгалаште, тоштерлаште марий тӱр, вургем нерген тӱрлӧ материалым кычалам. Кажне районын ойыртемалтше, шке калык костюмжо уло. Пашаштем чыла тидым ончыкташ тыршем. Мыйын ача ден авам Морко районын шочшыжо улыт. Да шукерте огыл курчак коллекцийышкем Морко сӱан вургеман «ӱдырым» ыштенам. Тидлан мылам кум тылзе кӱлын. Тӱрым шке тӱрленам, кажне ший оксам, тасмам кыртмен пижыктенам.
– Творчествылан Тендам мо кумылаҥда?
– Кеч-могай пашалан кумыл да жап кӱлыт. Мыланем усталык паша – шкешотан медитаций. Кидпашам ыштен, мый чонем дене канем, чыла нелылыкым, нойымым мондем. Кызыт военный форман ӱдыр ден эрге курчак-влакым ышташ шонем.
– Людмила Ионовна, йӧратыме курчакда уло?
– Мылам ик ой келша: «Курчак – йоча пагыт дене кылдыше вичкыж шӱртӧ». Кандаш ияш улмем годым авам дене пырля Ленинградыште (кызыт Санкт-Петербург ола) лийме. Тусо Кировский универмагыште немыч курчакым ужынам. Тунар чот келшен! Кызытат шарнем: 13 теҥгеаш лийын. Ынде 51 ий тиде курчак пеленем. Мо оҥайже, чыла курчакем-влакын лӱмышт уло, а эн йӧратымын – уке. Йоча пагытем гыч чылаже кум курчак да моло тӱрлӧ модыш аралалтыныт. Тылеч посна октябрёнок ден комсомольский значок-влак, пионер галстукем кызытат улыт. Ӱдырем годым советский почто марке ден открытке-влакым погенам. Чыла арален коденам. Тиде – мыйын илышем, шарнымашем.
Людмила Ионовна ыштыме пашашкыже чонжым, поро кумылжым пышта. Тӱрлӧ фестивальыште, выставкыште, мастер-классыште чӱчкыдын участвоватла. Ярмиҥгалаште лиеда. Но тушто утларакшым стилизованный марий сӧрастарыме ӱзгар-влакым калык ончыко луктеш. Марий тамган алга, браслет, кулон – чылажат сылне да кызытсе жаплан келшыше.