Илыш кеч-кунар ончыко кая, у технологий ден оборудований-шамычым шонен луктыт гынат, айдемын ик эн кугу да тӱҥ поянлыкшылан тазалык шотлалтеш. Тудым нимогай окса дене тӱлен от нал.
Тазалыкым аралыме аланыште Марий Элыште шуко ышталтын да ышталтеш: медицине тӧнежлаште у да кызытсе илышлан келыштарыме оборудований дене пайдаланат, у корпус-влак чоҥалтыт, яллаште ФАП-влак пашам ышташ тӱҥалыт.
Уэмдыме да чапле
2023 ий тӱҥалтыште республикысе СПИД-рӱдерын лабораторийжым уэмдыме пашам мучашленыт. Ыштыме пашам республикым Вуйлатыше Ю.Зайцев кӱкшын аклен.
Лаборато
рийым уэмдаш федеральный бюджет гыч 49 млн наре теҥгем ойырымо. Шийвундо дене вӱрым да организмысе вес жидкостьым шымлаш анализатор-влакым да моло оборудованийым налме. Лабораторийын материально-технический базыжым саемдаш республикысе бюджет гыч 17,5 млн теҥгем ойырымо.
СПИД-рӱдерын лабораторийже Юл кундем федеральный округышто ик эн виянлан шотлалтеш. Тушто кажне кечын 1200 наре пробо-влакым эртарат. Ятыр анализым ышташ жап ончыч кужунрак шуйнен гын, кызыт ты процедур 24 шагатым налеш. Инфекцийым пален налме шотышто кызытсе методике дене пайдаланат. Нине да моло йӧн инфекций чер-влак шарлымылан чаракым ышташ да еҥ-влакын илышыштым арален кодаш полшат.
Демографийым саемдаш манын
Волжск оласе рӱдӧ эмлымверын азам ыштыме отделенийже тений апрельыште шке омсажым почын.
Роддомын кум пачашан оралтыштыже приёмный отделений, азам ыштыме блок, тыгак послеродовой обсервационный да физиологический, ӱдырамаш да азалан реанимаций ден интенсивный терапий, мӱшкыран ӱдырамаш-влаклан патологий отделений-влак, операционный блок, рӱдӧ стерилизационный отделений изолятор, административно-хозяйственный блок верланеныт.
Азам ыштыме у отделений ик ийыште 1,5 тӱжем ӱдырамашлан йочам ышташ келыштаралтын. Медполышым Волжск ола да Волжский район, тыгак Морко ден Звенигово районлаште илыше 30 тӱжем наре ӱдырамаш налын кертеш. У роддом кызытсе медоборудований дене пойдаралтын, йочам ыштыше ӱдырамашлан да азалан кӱкшӧ технологиян да специализированный медполышым пуаш йӧным ышта.
Йошкар-Оласе Перинатальный рӱдерын вич пачашан корпусшым тений шошым капитально олмыктен шуктымо. Азам ыштыме отделенийым рӱдерын у зданийышкыже кусарымеке, вич пачашан корпусым акушерский физиологический отделенийыш савыреныт. Ты пашалан федеральный да республикысе бюджет гыч 332,4 млн наре теҥгем ойырымо.
Онкологий ваштареш
«Здравоохранение» нацпроектын «Борьба с онкологическими заболеваниями» регионысо программыжым илышыш шыҥдараш Марий Элыште тений 1 млрд 138 млн теҥгем ойыраш палемдыме. Тушечын кугурак ужашыжым – 1млрд 109,4 млн теҥге нарым – онкологий черан-влакын сутка мучко лийме да кечывал стационарлаште пуалмаш ваштареш кучедалаш полшышо эм терапий годым медполышым пуымылан кучылтыт.
– Онкологий чер-влакым эмлыме годым икмыняр ий ончыч химиотерапий дене пайдаланыме, – манеш Республикысе клинический онкологический диспансерын тӱҥ врачшын алмаштышыже Н.Басова. – «Борьба с онкологическими заболеваниями» программым илышыш шыҥдарыме дене онкопациент-влакым эмлаш окса шукырак ойыралтеш, ынде кызытсе жаплан келшыше, шергакан препарат-влакым налын кертына. Тыгай препарат-влак пуалмашан клетке-влакын рецепторыштым блокироватлат. Химиотерапий дене таҥастарымаште тыгай препарат-влак «уда» клетке-шамычым гына пытарат. Химиотерапий дене пырля эртарыме тыгай терапий эмлыме процессын лектышыжым кугемда, пациентын ӱмыржым кужемда да илыш качествыжым саемда.
«Земский доктор»/«Земский фельдшер»
2023 ийын икымше пелийыштыже «Земский доктор»/«Земский фельдшер» программе почеш 14 врач да кыдалаш звенон 3 медицинский специалистше Марий Элысе районлаште пашам ышташ тӱҥалын.
Медведево районысо рӱдӧ эмлымверыште ныл врач пашам ышта, Оршанке районысо рӱдӧ эмлымверыште – кумыт, Звенигово районысо Красногорский эмлымверыште – кок врач, ик врач дене – Йошкар-Оласе 2-шо №-ан поликлиникын Семёновка врачебный амбулаторийыштыже, Шернур да Советский районласе рӱдо эмлымверлаште, Марий Турек районысо В.В.Свинин лӱмеш рӱдӧ эмлымверын Хлебниково врачебный амбулаторийыштыже, Медведево районысо рӱдӧ эмлымверын Лӱльпан участковый эмлымверыштыже.
Марий Турек район Сысоево ФАП-ш, Килемар район Красный Мост ФАП-ш ик фельдшер дене ты программе почеш пашам ышташ каеныт. Медведево район Яныкайсола ФАП-ште акушерке пашам ышташ тӱҥалын.
Кыдалаш шинчымашан медпашаеҥ-влаклан 750 тӱжем теҥге дене тӱлат, Марий Турек, Звенигово да Медведево районлаште тыршыше кум врачлан 1,5 млн теҥге дене ойырат, молышт 1 млн теҥге дене налыт.
2023 ийыште «Земский доктор»/«Земский фельдшер» программе почеш чылаже 34 медпашаеҥ дене договорым ышташ палемдыме.
2023 ийыште Марий Элыште чылаже ныл объектым чоҥышаш улыт: Марий Турек район Тат-Китне ялыште ФАП-м, Юрино районысо эмлымверын поликлиникыжым, Медведево район Силикатный посёлкышто да Звенигово район Кокшайск селасе врачебный амбулаторий-влакым.
Тений «Модернизация первичного звена здравоохранения» регионысо проект почеш Марий Элысе медорганизацийлаш 197,6 млн наре теҥгеаш 15 единице оборудованийым налме: шодо флюорографийым ышташ кум рентгенаппаратым, рентгенографийым ышташ индеш стационарный аппаратым, цифровой маммографым, эксперт классан кок УЗИ аппаратым.
«Здравоохранение» нацпроектын «Развитие системы оказания первичной медико-санитарной помощи» регионысо проектлан келшышын санавиацийын вертолётшо 47 рейсым ыштен. Марий Элысе районла гыч неле состояниян 50 пациентым Йошкар-Оласе да пошкудо регионысо медрӱдерлаш намиен шуктымо. Нунын коклаште – 10 йоча.
Фото-влакым Марий Элысе Тазалыкым аралыме министерствын сайтше гыч налме.