Семинарыште – самырык литератор-влак

Химки олаште Моско тӱвыра институт верланен. 14-17 февральыште тушто самырык-влакын семинар-совещанийышт эртен. Тений семинарыш элнан тӱрлӧ кундемлаж гыч 127 самырык поэт, прозаик, критик погынен.

Тиде совещанийыш ушнаш манын, ончылгоч йодмашым да икмыняр пашам Россий писатель ушемыш колтыман ыле. Вара организатор-влак, чыла возымо произведений-влакым ончен лектын, эн сайжым ойырен, автор-влаклан ӱжмашым колтеныт. Тушко мияш кумылан-влак шукын лийыныт, ик верыш – вич еҥ.

Самырык литератор-влакын ушемыштым Россий писатель ушем пелен кум ий ончыч чумыреныт. Лач тунамак тудын вуйлатышыже, прозаик  Андрей Тимофеев, самырык литератор-влаклан семинарым эртараш  темлен. Семинарын тӱҥ цельже – возышо-влакым иктеш чумырен, почеламутым, прозым, критический статья-влакым ваш-ваш лончылен, возымо мастарлыкым нӧлташ.

Семинарыште поэзий, прозо да йоча литератур дене 12 секций пашам ыштен. Кажне секцийыште кум вуйлатыше лийын. Вуйлатыше-влак тӱрлӧ ола гыч толыныт, чыланат профессионально возышо улыт. Мый поэзий дене нылымше секцийыш логальым. Вуйлатышына-влак – Россий писатель ушем правленийын икымше секретарьже, поэт Геннадий Иванов, Мурманск ола гыч поэт Илья Виноградов да Омск гыч поэтессе Мария Четверикова. Секцийыштына Санкт-Петербург, Чита, Нижний Новгород, Нарьян-Мар, Воронеж да моло олала гыч 11 еҥ лийынна. Коклаштына религиовед, фольклорым шымлыше, кӱшыл тунемме заведенийын туныктышыжо, тыгак технический направлений дене пашам ыштыше-влак лийыныт. Икманаш, кажныже ойыртемалтше. Кажныжын шке возымо стильже уло.

Каласен кодыман: семинар деч ончыч организатор-влак мыланна электрон почтышкына кажне участникын вич почеламутшым колтеныт. Нуным лудын, ме ончылгоч лончылен ямдылышаш улына ыле. А вара, пырля погынымек, кажне участник шке шонымашыжым каласен.

Тымарте мый тыгай семинарыште ик ганат лийын омыл. Моткоч оҥай ыле ончаш, кузе участник-влак почеламутым лончылат, ситыдымашым ончыктат. Вет семинарыш икмыняр возышо эше критик семын толын. Вуйлатыше-влак утыжым нигӧм моктен огытыл, мӧҥгешла, ситыдымаш-влакым ойленыт, кузе чын возаш туныктеныт.

Секцийлаште пашам ыштыме деч посна ме художественный мастарлык нерген кӱчык лекций-влакым колыштынна.  Тӱрлӧ художественный изданий-влакын тӱҥ редакторышт дене вашлийынна. Кокымшо паша кечын литературно-поэтический кас лийын. Кумылан-влак, сценыш лектын, кок почеламутым лудыныт. Тыгак гитар почеш мурым муреныт.

Семинар жапыште мый шуко еҥ дене палыме лийынам. Поснак якут рвезе шарнымашеш кодын. Гаврил Андросов – шке регионыштыжо якут йылме дене лекше «Чолбон» журналын тӱҥ редакторжын алмаштышыже, самырык поэт. Рвезын чонжо шочмо йылмыже да калыкше верч йӱла.  Якут-влакын, Российыште илыше моло калык семынак, ик эн тӱҥ проблемышт – шочмо йылме дене кутырышо-влак шагалемыт. «Чолбон» журналын тиражше 800 экземпляр гына. А тидыже мемнан «Ончыко» журнал дечат шагалрак.

Эше ик ойыртемалтше ӱдыр – Воронеж ола гыч Эльвира Пархоц. Тудо шке кундемысе фольклорым шымла. Почеламутшо-влакат фольклор сынан улыт, молын деч ойыртемалтше. Денис Осокинын «Небесные жёны луговых мари» книгаж гыч ик ужашым наизусть каласкалымыже чылт ӧрыктарыш. А вара Эльвира тыгаяк лӱман фильм нерген шке шонымыжым каласыш. А тидыже тыгай тора кундемыште марий-влакым палыме нерген ойла.

Самырык-влаклан эртаралтше семинар моткоч кӱлешан да пайдале. Тидын нерген Россий писатель ушем правленийын председательже Николай Фёдорович Иванов семинарым иктешлыме годым каласыш: «Кажне самырык литератор, шочмо кундемышкыже миен, тыгайрак сынан семинарым эртараш тӱҥалеш гын, возымо мастарлык чаплырак лиеш».