Пурем мый палыдыме ялыш…

Андрей Николаевын лÿмжö марий сылнымутышто йöршеш у. Тылеч ончыч тудын возымыжо нигуштат савыкталтын огыл. Авторын ойлымыж почеш, почеламут-влак самырык пагытыште йöратымаш кумыл дене возалташ тÿҥалыныт. Ӱшанена: ончыкыжым Андрейын сылнымут пашаже ворана да лудшо-влакын кумылыштым савыра.

Андрей 1992 ийыште Морко район Немычсола ялыште шочын. Индеш ий Изи Кугунур, вара Волаксола школлаште тунемын. Йошкар-Оласе строительный техникумышто юрист специальностьым налын. Кызыт брусчаткым, тротуар плиткым ямдылыше организацийыште бригадирлан пашам ышта, тыгак бетонан изделийым ыштымаште мастер.

 

Немычсола!

Могае сылне тиде вер!

Чонем ыра лач тыйын лишне.

Кеч-куш ончал – йырваш садер:

Йырваш пеледыш, ломбо, вишне…

 

Пошкудо ялыште ик школ,

Кушан индеш ием эрталын:

Эрдене ошкылеш вик йол,

Шарнем, куржам ыле пеш талын…

 

Авамже тушко ужатен.

Мый шогенам шып, öрын, лÿдын…

Тунемме пагытем эртен –

Омем йомдаренам пич йÿдым.

 

Йырваш тÿням куандарен,

У школ изи йочам вашлийын.

Вара ший оҥгыр йÿк солнен…

А ынде куш ты жапше лийын?

 

Патриот

Элнан мый патриот улам!

Япон машин ден кудалам,

А кидыште – Китай смартфон,

Тыгак планшет, нетбук, айфон…

 

Газ шерге калыклан, палем.

Чодырам Китайлан ужалем.

Сибирь вет трукышто йÿла:

Мый шолыштам – чыла шула…

 

Йочамым туныкта йотэл,

Оксам пуа мылам «касвел».

Законым сайым тый ит йод –

Элнан улам мый патриот!

 

Улам мый патыр

Ты элыште улам мый патыр,

Сыра вуемым аҥырта.

Ачамже мыйын – губернатор:

Кеч-мом йодам – чыла шукта.

 

Авам йошкар дипломым нале

Латшым ийлан пöлек шотеш.

Вара оксам тушкаш тÿҥале

Салтакыш корно тÿчылтмеш.

 

Кочам пöлеклыш автоматым,

Изамже пуыш машинам,

Да почо вигак виски атым…

Так мом тунем толашенам?

 

Ачамже налын кÿ полатым,

Да уло чапле у  пачер.

Кудаше ÿдыр ош халатым –

Лач кодо оҥышто шÿшер…

 

Кабак, монча, чевер Пампалче…

Капкыл гына чыла чыта.

Тыге лиеш теҥгече-таче,

А илыш кÿлдымын эрта.

 

***

Пурем мый палыдыме ялыш,

Эртем урем дене тура.

Йырваш тÿням, шижде, авалтыш

Ош лум гай сылне тÿтыра.

 

Эр йÿд шыпак налеш у тÿсым:

Ял помыжалтын. Ӱжара

Лач кынелта йырваш пÿртÿсым,

Шке тÿҥ пашажым шуйдара.

 

Шонем, лач мыланем пÿралтын

Ты ныжыл татым эскераш:

Чылт йÿксö – шулдыржо шаралтын –

Ик ÿдыр ошкылеш улмаш.

 

Вола налаш памашын сийжым.

А вачÿмбалне – вÿдвара…

Йöршеш лÿдде шке ÿдыр вийжым

Ты юзо вÿд ден шуара.

 

Капкылже чулым, нерешталтын,

Чатка кыдалже, ладыра…

Тыгай сÿрет, эх, сÿретлалтын –

Чонемым йöршын савыра!

 

Ну, кончымат вет омыжат!

Тöшак орашке мый тöрштем,

Пöлемым пун ден авалтем,

Лач уло кертмын шÿшкалтем,

Виян копамым пералтем.

 

Трук машинам шÿдыркалем,

То пор паҥгам пÿтыркалем.

Окна дек писын мый куржам –

Яндам парня ден, ну, туржам!

 

А жап эрта. Трук мый шижам,

Школлан книгам погаш пижам…

Портфельымат йомдаренам,

Эше мален мый кодынам:

 

Йÿд мучко модын оренам,

Мо тунеммемым монденам.

Улам провор изи йоча…

Воштончышыш ончем – коча!

 

Чурийже шоҥго, куптыран,

Чал ÿпшö. Чылтак пондашан.

Шке шырия, уке пÿйжат…

Ну, кончыман вет омыжат!

 

***

Эр кече. Таче помыжалтын,

Ушемже тÿрлым шоныкта.

Шижам, илышемат вашталтын,

Чонемже ала-куш покта.

 

Ӧрам, кузе тыгае лийын? –

Шонем пустаҥше пич пöртеш.

Мотор таҥемым мый вашлийын

Аҥыргенам, вуем пöрдеш…

 

Йыҥгыртенам, а тудын йÿкшö

Иян шÿмем шулыктарен.

А ужынам да тудын тÿсшö

Йöршеш чонемым савырен.

 

Солна пич йÿдым ныжыл йÿкшö…

Азап, мый тамлынем ÿмам!

Ласкан эрта вачем гыч кидше…

Таҥемым шокшын öндалам!