Ик кечын, Звенигово район Какшамарий тӱвыра пӧртысӧ омсам почмеке, пылышлан гармонь йӱк шоктыш. Тушто эрдене эрак репетиций тӱҥалын улмаш. «Ӱшанлык» ансамбльын аккомпаниаторжо Алексей Андреевын лӱмгече касшылан номер-влакым ямдыленыт. Тидын нерген ме тӱвыра пӧртым вуйлатыше Надежда Яндова деч пален нална.
Туддеч посна тӱвыра пӧртыштӧ эше ик пашаеҥ уло. Канышым организоватлыме шотышто специалистлан Альбина Михайловна Пахомова пашам ышта.
Самырык еҥ вуйлата
Н.Яндова И.Яковлев лӱмеш Чуваш кугыжаныш университетыште педагог-психологлан тунем лектын. Но пӱрымаш ӱдырым тӱвыра пашашке конден. Сандене Надежда Йошкар-Олашке тунемаш каен. Кодшо кеҥежым «Этнокультурный рӱдерым вуйлатыше» специальность дене дипломым МарГУ-што налын.
– Школ, книгагудо дене кылым кучена. Ятыр мероприятийым пырля эртарена, – ойлыш Надежда Николаевна. – У ий деч ончыч районышто «Салют Победы» конкурс лийын. Тушто Какшамарий ден Юлъял тӱвыра пӧрт-влак, «Ӱшанлык» коллектив участвоватленыт. Жюрилан оҥай сценарий почеш тӱрлӧ номерым ямдылымына келшен. Тушто ме аван эргыжым сар гыч кужу жап вучымо темым почын пуэнна. Ава эргыжым сарыш ужата, тыгодым пашаш коштеш, но эргыже толын огыл. 1945 ий 9 май кечын авам Сеҥымаш кече дене саламленыт. Теве Юлъял тӱвыра пӧртын пашаеҥже-влак армийыш ужатыме йӱлам ончыктеныт гын, «Ӱшанлык» ансамбльын участникше-влак – «Шурно пасушто» йӱлам. Тыгак Какшамарий йоча сымыктыш школын тунемшыже-влакат куштымаш ден мурымаш номерым ончыктеныт.
Тӱвыра пӧрт пелен «Театральный», «Танцевальный», «Кидмастар» кружок-влак да «Волейбол» секций пашам ыштат.
«Ӱшанлыклан» – кугу ӱшан
«Ӱшанлык» фольклор ансамбль республикыштына кугу чапым налын. Ондак ты коллективын участник-шамыч Какшамарий школын тоштерыштыже ятыр еҥым станок дене куаш туныктеныт. Кызытат нуно марий йӱла нерген палымыштым сценыште ончыкташ да самырык тукымлан ончыктен кодаш тыршат.
«Коллективыш тӱҥ шотышто 12 еҥ коштеш. Шукынжо пенсионер улыт. Иктаж кугу мероприятийлан еҥна ситымыла ок чуч гын, эше икмыняр еҥым ӱжына. Самырык ава-влакат толыт», – манеш вуйлатыше Надежда Мишина.
Такшым тӱвыра аланыште Н.Мишина 37-ше ий пашам ышта. Йошкар-Оласе культпросветучилище деч вара Какшамарий клубыш толын да худрук, директор, йоча-влак дене пашам ыштыше специалист лийын.
2012 ийыште «Ӱшанлык» ансамбльлан калык коллектив лӱмым пуымо. Кодшо ийын июльышто ансамбль Венгрийысе Зирц олашке миен толын. Тусо фестиваль венгр учёный, финноугроведенийлан негызым пыштыше еҥ-влак кокла гыч иктыжлан – Антал Регулилан – шочмыжлан 200 ий теммылан пӧлеклалтын. Варажым миен толмышт нерген участник-влак 14 августышто «Юлвий» литературно-краеведческий клубышто лийше «йыргешке ӱстел» годым каласкаленыт. Августышто «Ӱшанлык» ансамбльын участникше-влак Ухта олаште эртаралтше «Финноугория. Хоровод дружбы» V тӱнямбал фестивальышке миеныт.
Участник-влак марий йӱла нерген материалым погаш воктенысе яллаште коштыныт. Тошто вургемым ончен, уым келыштарат. Ожнысо йӱлам шымлен, у номерым ямдылат. Шке мастарлыкыштым ончыктымыштлан шуко вере призовой верлам наледеныт, моло наградыштат ятыр.
Эльвира Терентьева.