Кажне мурем – мыйын илышем

Татьяна Фоминых – марий эстрадыште палыме лӱм. «Марий Эл» радион хит-парадыштыже «Ит кӱр пеледышым арам» мурыжо ынде икмыняр арня – 10 эн сай муро коклаште.

Шочынам мый У Торъял район Токтарсола ялыште. Ныл классым тысе школышо тунемынам, варажым ача-авам Йошкар-Оласе президент школ-интернатыш колтеныт. Тушто мый кӱсле дене шокташ тунемым. Кӱсле дене эше Токтарсола школыштак Елена Борисовна Садовина туныктен. Варажым Школ-интернатыште Елизавета Ивановна Васютина тиде семӱзгарым утларак йӧраташ кумылаҥден. 9-ше класс деч вара Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш тунемаш пуренам. Тушто мемнам тӱрлӧ семӱзгар: балалайке, домра, гармонь, баян, жалейка, блокфлейте – дене шокташ туныктеныт

– Мураш кунамрак тӱҥалынат?

Ныл ияшем годым «Изи улам, изи улам, киса кайык гай улам…» манын мурен коштынам. Тиде муро денак творческий шӱлышем почылтын, шонем.  Ешыштына чыланат мураш-кушташ йӧратат. Кажне пайремым ме родо, пошкудо-влак дене пырля муралтен, тавалтен эртарена. Тунамак мый мураш  тӱҥалам манын паленам.

Профессионально мураш нигуштат тунемын омыл. Президентский школышто хор лийын. Кузе чын шӱлышым налаш, кузе умшам почаш, тушто туныктеныт. Тӱвыра да сымыктыш колледжыш тунемаш пурымеке, йолташ ӱдырем Аделина Батаева дене пырля Геннадий Григорьев ден Александр Мамаевын вуйлатыме «У муро» студийыш кошташ тӱҥалынна. Туштак ик муро шочо, вара весе…

– Репертуарыште мыняр муро уло?

Лу наре. Шукыжо йӧратымаш нерген. Радиошто вич муро йоҥга.

– Мурылан мут ден семым кӧ воза?

«У муро» студийыш коштмо годым мурызо да самодеятельный композитор Александр Мамаев мурым возен. Варажым вес автор-влакым йодаш тӱҥальым. «Ит кӱр пеледышым арам» муро Марий Эл радион хит-парадышкыже логалын. Тудлан мутым Татьяна Соловьёва возен, семжым Евгений Бахтин келыштарен.

Мыланем кавказ калык-влакын илыш-йӱлашт, куштымашышт келша. Моткоч йӧратем нунын мурыштым. Сандене кавказ муро-влакым марий йылмыш кусараш тӱҥалынам.

– Кызыт могай пашам шуктет?

Колледжым тунем пытарымеке, мый вигак Яков Эшпай лӱмеш Марий кугыжаныш филармонийыш пашаш пуренам. Ынде ныл ий «Марий Эл» кугыжаныш куштышо ансамбльын оркестрыштыже балалайке дене шоктем. Тидын деч посна Йошкар-Оласе президент школ-интернатыште йоча-влакым кӱсле дене шокташ туныктем. «Кечывий» лӱман кӱслезе ансамблем уло. Шукерте огыл «Звените, гусли, над Кокшагой» калык-влак кокласе фестиваль-конкурсышто икымше вер дене палемдалтынна. Ӱдыр-влак кӱсле дене «Кечыйол» мурым шоктеныт. Йоча муро-влакым семӱзгар дене шокташ мый шке келыштарем.

– Таня, ешыштыда мураш-кушташ йӧратеда маньыч. Тугеже сем тӱняшке толаш ешет полшен?

Аван шулдыржо йымач лектын, йӧршеш у илышыш шогалаш лӱдыкшӧ лийын. Йошкар-Олаш тунемаш толмекем, икмыняр жап моткоч йӧсланышым. Авай мӧҥгеш ялышке наҥгайынеже ыле, но акам ден изам тунемже манын пеҥгыдын каласышт.

Кызыт изамын да акамын шке ешышт уло, мыят мӧҥгӧ деч тораштырак илем. Сандене ачам да авамын ешышкына икшыве-влакым ашнаш налаш кумылышт лектын. Тыге ныл йоча: Саша, Давид, Вика да Алина – ешышкына тольыч.

Вика мыйын семынак президент школ-интернатыште тунемеш, мый тудым кӱсле дене шокташ туныктем. Тудо мурашат моткоч йӧрата. Молышт ялыштак илат. Давид баян дене шокташ, а Алина кушташ тунемеш. Нуно коктынат чылт артист улыт. Саша изиракше годым кушташ йӧратен, кугурак лийме семын койыш-шоктышыжо вашталтеш. Рвезе утларак серьёзный лийын.

Чыланат ме мурылан шӱман улына. Пайрем годым пырля погынен, Вика дене фортепьяном шоктена, Алина кушталта, а Давид мурым мура. Мый шонем: йоча-влаклан изинекак творческий шӱлышым пурташ кӱлеш, кузе шке жапыштыже тудым мылам пуэныт. Сандене таче ача-авамлан, иза-акамлан таум ойлем.

Филармонийыш пашаш толмекем, артист-влакым ончен умылаш тӱҥалынам: илышыште я ойго, я куан лиеш гын, тудым муро гоч сценыш лукташ лиеш. Тыгодым чон лыплана, илашат куштылгырак. Мыйынат тугак. Мурем ма, семӱзгар дене шоктем – муро мыланем илаш полша. Сандене кажне мурем –мыйын илышем.