Пӱртӱсын помыжалтме, угыч пеледалтме пагытше — шошо. Лач тыгай сылне жапым 8 Март пайрем — Ӱдырамаш-влакын тӱнямбал кечыже — сӧрастара. Эн лишыл кова, йӧратыме ава, ныжыл ӱдыр, чинче гай ӱдыр уныка тукым гыч тукымым шер пырчым погымо семынак шуят. А ӱдырамаш пиалым пӧлеклыше шотан пӧръеҥ-воктене илыш муро тӱзлана. Вашла йӧратыше ешыште гына икте-весым пагалымаш озалана. Тунам пашам пырля ыштыме, йоча-влакым илышлан туныктымо да ӱстелтӧрыштӧ чыланат пырля лийме годым шӱм-чон порылык дене вӱдылалтеш. Лач ик тыгай еш У Торъял районысо Чӱксоласе ялын Поляков лӱмеш уремыште ила. Суртоза Николай Васильевич ден озавате Роза Степановна Глушковмыт 6 йочам онченыт-куштеныт, 9 уныкаштлан куанат. Суртышто ныл тукым кажне кугу пайремлан пырля погына.
Каныш годымат тӱрлӧ вер гыч Роза акай деке Эльвира, Екатерина, Ирина, Людмила ӱдыржӧ-влак ешышт дене толын каят. А тыглай кечын Роза акайыне 89 ияш аваже Прасковья Александровна, Василий эргыже илат. Пелашыже Николай Васильевич 14 меҥге ӧрдыжтӧ верланыше Эшпайродышто суртым куча. Ондак Глушковмыт еш лач ты ялыште илен. 2012 ийыште Чӱксолаште Поляков лӱмеш уремыште чоҥен пытарыдыме суртым налыныт, у пӧртыш илаш пурымыштлан кок ий веле. Николай Глушков Эшпайродо ялыште вольыкым ашна, мӱкшым онча, пӱям ачален. «Иканаште чыла кудалтен толаш ок лий. Вӱтам чоҥен шуктена гын, чылажымат тышке кондена. Олаште илен огына керт, мыланна эре мом-гынат ыштылаш кӱлеш. Пакча, вольык деч посна моткоч йокрок», — маньыч нуно.
Пӧрт кӧргышкышт пурет гын, пуйто Курчак театрыште улмемла чучеш. Могай гына модыш курчак уке! Чылаштлан марий вургемым чиктеныт. Тынар сӧраллыкым ышташ мыняр жап кая, шонен ӧрат! Мутланыме годым иктым раш умылышым: чылажат Прасковья ковай деч тӱҥалын. Тудо уло яллан вургемым урген, тӱрлен чиктен. Ургымо машинаже лийын. Тыгак вынер тувырым тӱрлен. Вич йочаж гыч кугурак ӱдыржӧ Розалан тудо ургышвуйым тӱрлаш пуэн. Шкеже фермыште шорыкым ончен, сомылым ыштен пытарымек, кидпашалан шинчын. Роза Степановна шкемым мо шарнем, эре ургем, тӱрлем, мане. Тудо ондак шке шочшыжо-влаклан марий тувырым урген чиктен. «Ӱдыр-влак «Ший мундыра» ансамбльыш коштыныт. Вара, кушкын шумекышт, адакат чылаштлан икгай тувырым урген-тӱрленам, шкештат полшаш тӱҥалыныт. Ынде уныка-влакын чиемышт шкеныштын уло. Пелашемат марий тувырым чияш йӧрата. Тудо кумалтышыш лектеш, онаеҥ воктене полышкалышылан тырша», — ойла кидмастар.
Ава, кова гаяк ӱдыр-влакат кидмастар улыт. Теве Людмила курчак-влаклан, аважым ончен, марий тувырым ургаш тӱҥалын. «Марий Элысе кажне районын чиемыштым келыштаренам. Ик курчакым ачам гайым ыштышым. Изи гармоньым олаште модыш кевытлаште кычалынам, муын омыл, садлан шкеак шотым муым. Тыге ынде тӱмырзӧ, гитарист улыт. Ончыкыжым Урал, Пошкырт, Татарстан, Киров да моло кундемлаште илыше марий-влакын тувырыштым ургаш шонем. Кокымшо йоча дене мӱшкыран улмем годым юмоҥам тӱрлаш кумылаҥым. Бачышкан благословенийже деч вара йӱдшӧ-кечыже манмыла тӱрленам», — ойла Йошкар-Олаште илыше Людмила Николаевна. А У Торъял районысо Сергесолаште илыше Эльвира вольыкым шуко ашна, тыгак эре урга, тӱрла, окнасергамат шкеак ышта. Нине кок ӱдырышт мемнан мийымына годым унала толыныт ыле.
Курчак-влак пӧртыштӧ ик лукышто огыт шого, тӱрлӧ конкурслашке «кудалыштыт». Нижний Новгород олаште «лийыныт», «Марий вургем унала ӱжеш» регион кокласе фестивальыште шкеныштым «ончыктеныт». Эре диплом дене палемдалтыныт.
Роза Глушкова Нурма клубысо «Шонанпыл» ансамбльлан ятыр костюмым урген чиктен. Шкежат тушко мураш-кушташ коштеш. Кидмастарын кажне тувыржо ойыртемалтше, чиен шогалеш гын, ӱмбачше шинчатым кораҥдымет ок шу. Эше Роза — уста гармонист. Мыланна шокталтен ончыктыш, а пелашыже кайык семын йырже куштен пӧрдӧ. Тыгай пиалан да вашла йӧратыше ешым ончен куанет, ик ончалтыш гыч вашла шижын моштымыштлан порын кугешнаш кодеш. Теве тыге ныл тукым ик суртышто келшен ила.
Иван Речкинын фотожо-влак.